Hartbewaakt Nederland

Op 6 december jongstleden werd in Den Haag een feestje gevierd, vanwege het behalen van een mijlpaal op reanimatiegebied. Koning Willem-Alexander was er zelfs bij, want het blijkt dat overal in Nederland een reanimatie binnen zes minuten wordt uitgevoerd. Dat komt door een landelijk netwerk van mensen die kunnen reanimeren. Dat zijn mensen zoals u en ik.

Ik neem u even mee in de geschiedenis. Beginjaren 70 spande Hartpatiënten Nederland zich tot het uiterste in om mensen te leren reanimeren. Dit tegen de overtuiging van vele medici en onze Haagse collega’s in. Wij kregen ontzettend veel tegenwerking, want in diens ogen was reanimeren uitsluitend voorbehouden aan medici. Vaak werd vanuit deze hoek geroepen “Het is een schande dat de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging leken medische handelingen leert. Dat kan en mag niet.”

Alle tegenwerking ten spijt, ging Hartpatiënten Nederland door met het streven om te komen tot een door ons genoemd ‘Hartbewaakt Nederland’. Kosten noch moeite werden gespaard om dit doel na te streven. Er werden landelijk reanimatie-avonden georganiseerd. Artiesten als Ramses Shaffy en Liesbeth List waren regelmatig van de partij om deze evenementen een boost te geven. Maar ook lokale bekendheden werden ingeschakeld. Op alle mogelijke manieren probeerden wij zoveel mogelijk mensen aan te spreken om reanimatie onder de aandacht te brengen.

Zo kan ik mij nog goed herinneren dat ik regelmatig samen met mijn vader ’s ochtends vroeg in de auto stapte en op pad ging. We reden dan naar de steden waar ’s avonds de reanimatie-avond gehouden werd. Met open ramen reden wij door het centrum, terwijl mijn vader aandacht vroeg voor het leren reanimeren. Dit deed hij via een voor mij indrukwekkende megafoon, waarmee hij dit luid en duidelijk onder de aandacht bracht bij het publiek. Bij gewone mensen dus. Mensen zoals u en ik!

Ook hadden wij de beschikking over een tot de verbeelding sprekende 16MM Amerikaanse reanimatiefilm. Ik studeerde destijds en had een bijbaantje in het in Roermond gelegen Royal theater. Door mijn werk in deze prachtige bioscoop was ik bekend met de techniek van ‘films draaien’. Ik huurde voor de reanimatie-avonden een mobiele filmprojector en vertoonde de indrukwekkende film tijdens de voorlichtingsavond. Na afloop waren vele van de bezoekers dusdanig onder de indruk dat ze ook wilden leren reanimeren. En dat was juist onze bedoeling.

Op die manier werden reanimatiecursussen uitgerold in het hele land en was er veel belangstelling voor onze cursussen. Hierdoor werden dan ook mensenlevens gered. Nogmaals, door mensen zoals u en ik. Door leken.

Maar deze leken bleken in staat om echte levensredders te zijn. Reanimaties kregen, zeker in de begintijd, veel publiciteit. Mede hierdoor stelden vele medici en onze Haagse collega stichting hun zienswijze noodgedwongen bij. En zo ontstonden meerdere organisaties die reanimatie onder de aandacht brachten en landelijk cursussen gingen aanbieden. Ondanks dat er bij hen vaak commerciële belangen speelden, werden steeds meer mensen opgeleid tot reanimator. En dat was ons doel.

In de loop van de jaren werd de AED (automatische externe defibrillator) geïntroduceerd. Het bleek dat de inzet van dit apparaat tijdens een reanimatie de kans op succes enorm vergrootte. In de loop der jaren werd dit levensreddende apparaat dan ook geïntroduceerd tijdens de reanimatielessen. De laatste jaren zijn op steeds meer voor iedereen toegankelijke locaties AED’s beschikbaar om in te zetten bij reanimaties.

Nu pas, na 50 jaar, realiseer ik mij hoe trots ik op mijn vader mag zijn! Dat hij, ondanks alle tegenwerking en de daarmee gepaard gaande negatieve publiciteit, vastberaden doorging met zijn streven om tot een Hartbewaakt Nederland te komen. En ik ben er stiekem ook een beetje trots op dat ik daar getuige van mocht zijn en er zelfs destijds een steentje aan heb kunnen bijdragen.

Maar het meest dankbaar en trots ben ik op u. Want zonder u zou het Nederlands reanimatielandschap er nu heel anders uitzien. U mag ook trots op uzelf zijn, uiteindelijk droeg u bij aan Hartbewaakt Nederland.

Ondanks dat Hartpatiënten Nederland zich met trots de grondlegger van Hartbewaakt Nederland mag noemen, zijn wij niet uitgenodigd voor het Haags reanimatiefeestje. Was u er wel bij of was u ooit bij één van onze reanimatie infoavonden? Graag komen wij met u in contact. Mail, bel of schrijf ons.

Hartelijke groeten,

Jan van Overveld

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

Cholesterolremmer heeft niet altijd zin

Geneesmiddel Cholesterolverlagende medicijnen zijn niet voor iedereen effectief. Soms verlagen ze het risico op hartziekte maar weinig.

Cholesterolverlagende medicijnen, statines, verlagen het risico van een individuele patiënt op hart- en vaatziekte soms maar weinig. Dat constateert een groep Europese en Amerikaanse wetenschappers nadat ze de gegevens van 21 eerdere studies naar het effect van de medicijnen op hart- en vaatziekten samen opnieuw hebben geanalyseerd. Ze gebruikten daarvoor een andere manier dan vergelijkbare studies. Hun meta-analyse verscheen vorige week in het medisch-wetenschappelijke tijdschrift JAMA Internal Medicine.

Verhit debat

Over cholesterolverlagers woedt al jaren een verhit debat: voorstanders zouden de middelen liefst breed voorschrijven om zoveel mogelijk hart- en vaatziekte te voorkomen, tegenstanders wijzen erop dat er dan veel mensen de middelen waarschijnlijk voor niets gebruiken.

Lees hier verder: www.nrc.nl

Reanimatiepop, nu ook met borsten

Leken durven vrouwen met een hartstilstand niet goed te reanimeren, zo merkt onder meer Marjolijn Rodenburg, die reanimatiecursussen geeft. Omstanders voelen zich onzeker door de aanwezigheid van borsten. ‘Ze twijfelen: waar moet ik precies drukken op het borstbeen?’ Tot voor kort waren de meeste reanimatiepoppen gemodelleerd naar het mannenlichaam. Zonder borsten dus. Maar nu zijn er borsten op de markt, eigenlijk een gevulde beha, waarmee de standaardreanimatiepop van Prestan omgevormd wordt tot een vrouwentorso. Importeur AED Solutions merkt dat de belangstelling groot is. Het borstenaccessoire is overigens ook verkrijgbaar in een donkere huidskleur. Rodenburg, die toevallig nu in een Gambiaanse kliniek een reanimatiecursus geeft, zegt dat de cursisten enthousiast reageren. ‘Hiermee kunnen we barrières doorbreken en aarzelingen overwinnen. Het is belangrijk, daarmee verbeteren we de overlevingskans van reanimatie bij vrouwen.’

Bron: www.medischcontact.nl

Fit lijf is beter bestand tegen virus

Mensen die binnen een risicogroep vallen, zoals hartpatiënten, hebben meer kans op een ernstig verloop van een corona-infectie en meer kans op long covid. Dat risico kun je wel verkleinen met een gezonde leefstijl. Huisarts Stefan van Rooijen helpt mensen hierbij met behulp van zijn leefstijlplan Fit4Life.

Dr. van Rooijen promoveerde op Fit4Surgery: een internationaal programma dat ontwikkeld is om mensen in vier weken tijd fysiek en mentaal in optimale staat te krijgen om een operatie te ondergaan. Uit onderzoek blijkt immers dat er minder kans is op complicaties na een operatie en dat het herstel sneller gaat, als de patiënt in goede conditie is. Dit principe is natuurlijk niet alleen toepasbaar op operaties: een gezonde leefstijl verkleint voor iedereen de kans om een chronische ziekte te ontwikkelen en zorgt ervoor dat mensen die al ziek zijn, langer en kwalitatief beter leven. En nu we weten dat vaccinatie het risico om corona te krijgen niet uitsluit en het virus voorlopig ook niet verdwijnt, is daar nog een reden bijgekomen: een fit lijf is beter in staat om een infectie te verslaan.

Van Rooijen vulde het Fit4Surgery-programma aan tot een concept om niet alleen fit te worden, maar dat ook levenslang te blijven: een allesomvattend plan met simpele tips waarmee mensen zelf de regie over hun gezondheid kunnen nemen. Hiervoor riep hij de hulp in van onder meer artsen, fysiotherapeuten en wetenschappers. Zijn eerder verschenen boek Fit4Life: het doktersrecept is aangevuld met een ‘fit na covid-special’, waar mensen die restklachten ondervinden van een coronabesmetting (of deze willen voorkomen) adviezen uit kunnen putten.

De beste booster ben je zelf

“Gezond eten en bewegen zijn onmisbaar om de weerbaarheid tegen het virus te vergroten”, legt Van Rooijen uit. “Op de ic’s liggen niet voor niets voornamelijk mensen met leefstijlgerelateerde aandoeningen als hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. We zijn onszelf nu massaal aan het boosteren, maar de beste booster tegen ziekte vorm je uiteindelijk zelf. Dat doe je door bewust te werken aan een goede conditie, voldoende spiermassa, gezond gewicht en optimale conditie van brein, hart en longen.”

Een recent onderzoek van TNO, in opdracht van de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnocatie ZonMw, laat met name een duidelijk verband zien tussen de beweging en covid. Mensen met een inactief bewegingspatroon hebben gemiddeld een ernstiger ziektebeloop en een verhoogd risico op sterfte door corona. Ditzelfde geldt voor rokers. “En ook voor meerokers”, waarschuwt Van Rooijen. “Ik heb zelf onderzoek hiernaar gedaan met een onderzoeksbeurs van de Hartstichting. Het blijkt dat als je partner rookt en jij die rook inademt, je bloed bijna net zo snel stolt als dat van iemand die zelf rookt.”

Het veranderen van ongezonde gewoontes is nooit makkelijk, zeker niet voor mensen die beperkt zijn in hun fysieke mogelijkheden doordat ze bijvoorbeeld hartpatiënt zijn. Van Rooijen: “In mijn praktijk merk ik dat mensen die heel weinig bewegen, vaak niet goed weten hoe ze dit moeten aanpakken. Dat komt doordat ze hun doelen te hoog stellen. Als je nog geen 2000 stappen per dag zet, is 10.000 heel hoog gegrepen. Maar 3000 is misschien wél haalbaar. Ik raad patiënten aan om eerst een nulmeting te doen: hoeveel meter kun je lopen? Doe daar een klein stapje bovenop. Probeer dat minstens drie maanden vol te houden. Als je eenmaal gewend bent aan een nieuw ritme, kun je je doel verder ophogen.”

Zet de wekker

De huidige beweegnorm van 150 minuten per week, vindt de huisarts nog veel te laag. “Eigenlijk hebben we het dubbele nodig. Vergeet ook niet om twee keer per week spierversterkende oefeningen te doen. Dat is inmiddels aan de beweegrichtlijn toegevoegd, net als het voorkomen van te lang stilzitten. Als je een uur achter elkaar zit, zou je in feite weer een half uur moeten bewegen om de nadelen van het zitten te compenseren. Die nadelen voorkom je door ieder half uur even op te staan. Zet de wekker, strek even je benen of doe een paar oefeningen. Een klein stapje dat voor vrijwel iedereen haalbaar is.”

Het leefstijlonderzoek van TNO laat ook zien dat stress en slaapgebrek mogelijk een rol spelen bij de weerstand tegen corona. Het bewijs is nog niet voldoende om conclusies te trekken, maar het lijkt erop dat mensen die kampen met stress en slaapgebrek niet alleen een ernstiger ziekteverloop hebben, maar ook vatbaarder zijn voor covid. “Plan daarom naast beweging ook voldoende rustmomenten in je dag. Neem bijvoorbeeld elke avond een warm bad en doe een paar mindfulnessoefeningen. Ontspanning is voor veel dingen goed, zoals je spierherstel en immuunsysteem.”

Om levenslang fit te blijven pleit Van Rooijen voor een multifunctionele aanpak. “Er zijn zoveel leefstijlfactoren die invloed hebben, dat mensen soms door de bomen het bos niet meer zien. Daarbij weten we inmiddels niet meer wat gezond leven is. We zitten de hele dag achter een bureau, eten bewerkt voedsel en maken het ons zo makkelijk mogelijk. We moeten weer leren van de oertijd: onbewerkt voedsel eten, stoppen met roken en alcohol en bewegen standaard onderdeel maken van de dag. Ik help mensen graag om uit te zoeken op welk gebied ze de meeste winst kunnen behalen. Voor de een is dat beweging, voor de ander stress of roken en voor een ander voeding. Samen met de patiënt maak ik een nulmeting en stel ik een plan op, maar met Fit4Life wil ik mensen juist laten zien dat ze dit ook heel makkelijk zelf kunnen doen. Houd bijvoorbeeld een tijdje een online eetdagboek bij of koop een stappenteller, dan zie je gauw genoeg zelf wat beter kan. Ik zeg altijd: meten is weten.”

Kijk voor meer info op fit4life.club.

Tekst: Marion van Es
Beeld: Stefan van Rooijen

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

Meer aandacht voor het vrouwenhart

Het Radboudumc en Maasziekenhuis Pantein Boxmeer gaan een verdere samenwerking aan op het gebied van cardiologie voor vrouwen. Patiënten kunnen hiervoor dus ook in het Maasziekenhuis terecht. De kennis over het vrouwenhart krijgt op deze manier meer aandacht en een groter bereik; dichterbij de patiënt.

De afgelopen 10 jaar heeft het Radboudumc expertise opgebouwd op het gebied van het vrouwenhart. Tegenwoordig wordt deze kennis ook toegepast in andere regionale ziekenhuizen, zoals Maasziekenhuis Pantein. Een van de aandoeningen waarin de ziekenhuizen nauwer gaan samenwerken is pijn op de borst door zogenoemde coronaire vaatdysfunctie (het niet goed functioneren van de kransvaten van het hart). Een aandoening die ook bij mannen voorkomt, maar vaker voorkomt bij vrouwen tussen 40-60 jaar.

De samenwerking

Door de  samenwerking tussen het Radboudumc en het Maasziekenhuis leggen cardiologen van het Maasziekenhuis zich ook toe op deze en andere hart- en vaatziekten die vaker bij vrouwen voorkomen.

Beide ziekenhuizen werken al langere tijd op verschillende gebieden met elkaar samen en hebben de werkwijzen op elkaar afgestemd. In deze samenwerking bespreken de cardiologen gezamenlijk patiënten, wisselen specialisten met elkaar uit waar nodig en hebben collega’s uit het Maasziekenhuis makkelijke toegang tot gespecialiseerde onderzoeken in het Radboudumc. Met de samenwerking in het zogenoemde centrum voor Coronaire Vaatdysfunctie kunnen voor deze patiënten de wachtlijsten worden teruggebracht, terwijl dezelfde zorg hierdoor ook dichtbij huis kan worden gegeven.

“Het is mooi dat deze expertise en behandeling in de regio beschikbaar is. Veel mensen kunnen zo tijdig de juiste behandeling krijgen”,  aldus cardioloog Giel van Helden van het Maasziekenhuis.

“Vanuit het Radboudumc zijn we erg blij met de samenwerking met het Maasziekenhuis. Hierdoor kunnen we meer patiënten, op een kortere termijn goed helpen”, aldus cardioloog Suzette Elias-Smale van het Radboudumc.

Wat is coronaire vaatdysfunctie

De kransvaten, ook wel coronairen genoemd, zijn de vaten die het hart van bloed voorzien. Meestal ontstaat pijn op de borst doordat de kransvaten vernauwd zijn geraakt door aderverkalking waardoor er minder bloed doorheen kan. Maar bij een belangrijk deel van de patiënten met dergelijke hartklachten wordt bij nader onderzoek geen vernauwing gevonden. Na verder onderzoek blijkt vaak dat de klachten niet komen door aderverkalking maar doordat de kransvaten niet goed wérken. Deze aandoening heet coronaire vaatdysfunctie (afgekort MCD: Microvasculaire Coronaire Dysfunctie). Deze patiënten hebben dan last van het niet goed functioneren van de grote of de kleine kransvaten; en ervaren daarbij pijn op de borst met uitstraling naar de kaken, schouderbladen en linkerarm, soms gepaard gaande met kortademigheidsklachten.

Onbegrepen klachten nu duidelijk

Van oudsher werd er bij een onderzoek van de kransvaten alleen gekeken naar vernauwingen in de vaten. Inmiddels is het ook mogelijk om te kijken naar hoe goed de vaten wérken: of ze goed wijder kunnen worden, zoals bijvoorbeeld bij sporten, en of dat de vaten verkrampen.

Vaker bij vrouwen

Vaatdysfunctie van de kransvaten treft soms mannen maar vaker vrouwen van middelbare leeftijd. Zij kunnen klachten van pijn op de borst en/of kortademigheid krijgen tijdens inspanning, maar soms ook ná inspanning, of bij emotie of stress. Als duidelijk is dat er sprake is van vaatdysfunctie dan is deze aandoening te behandelen met medicijnen en het aanpassen van de leefstijl.

Voor een afspraak bij de cardioloog is altijd een verwijzing van een huisarts of specialist nodig.

Bron: www.radboudumc.nl

Vruchtsuiker uit fruitsappen net zo ongezond als die uit frisdranken?

In de Maastricht Studie van het Maastricht UMC+ is onderzoek gedaan naar veroorzakers van leververvetting. Er werd een verband gevonden met niet alleen vruchtensuiker uit frisdranken, maar ook met vruchtensuiker uit  fruitsappen. Dat kan een argument zijn om fruitsappen evenveel met suikertaks te belasten als frisdranken.

Vetstapeling in de lever is een opkomend probleem in de Westerse samenleving. De schatting is dat 25 tot 30% van de mensen leververvetting heeft. Het is een risicofactor voor leverfalen,  leverkanker, suikerziekte en hart- en vaatziekten. Onderzoekers aan het Maastricht UMC+ hebben het verband tussen vruchtensuiker (fructose) uit verschillende voedingsmiddelen en leververvetting bestudeerd. Zo’n vierduizend deelnemers van de Maastricht Studie, een groot bevolkingsonderzoek in Zuid-Limburg, ondergingen daarvoor een MRI-scan van de lever om de hoeveelheid vet te meten.

5 gram vruchtensuiker per glas
De Maastrichtse onderzoekers vonden dat mensen die vruchtensuiker afkomstig uit frisdranken nuttigen meer vetstapeling in de lever hebben dan mensen die geen frisdranken drinken. Vergelijkbare resultaten werden gevonden voor vruchtensuiker afkomstig uit fruitsappen. Mensen die dagelijks vijf gram vruchtensuiker uit fruitsap nuttigen, overeenkomstig met één glaasje sinaasappelsap per dag, hebben 4% meer levervet in vergelijking met mensen die sporadisch fruitsap drinken. Zo’n verband werd niet gevonden voor vruchtensuiker uit fruit.

Suikertaks
Hoofdonderzoeker professor Martijn Brouwers hierover: “De meeste mensen weten inmiddels wel dat suikerhoudende frisdranken ongezond zijn. De plannen van het nieuwe kabinet om een suikertaks te heffen sluiten daar goed op aan. Veel mensen denken daarentegen dat een dagelijks glaasje fruitsap gezond is. Eerder onderzoek heeft al een verband tussen het drinken van fruitsap en het ontstaan van suikerziekte aangetoond. Ons onderzoek laat nu ook een verband met leververvetting zien. We weten niet of het hier een oorzakelijk verband betreft. Als het verband oorzakelijk is, dan is het raadzaam om de inname van fruitsappen te beperken. En hoewel 4% verschil in levervet niet heel veel is, is het achterwege laten van een glaasje fruitsap, precies zoals geadviseerd in de eetwissel-reclame van het Voedingscentrum, ook een kleine moeite.”

De bevindingen van dit onderzoek zijn recent gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Diabetes Care.

Het onderzoek is gesponsord door het Diabetes Fonds

Bron: www.mumc.nl

Het nieuwe HPNLmagazine ligt op de deurmat!

Deze week ligt de nieuwe uitgave van het HPNLmagazine op de deurmat bij onze donateurs.

Ook dit keer, zoals u van ons gewend bent, weer boordevol interessante en informatieve artikelen en interviews.

Zo zijn er drie bijzondere verhalen te lezen over hartekindjes Daan (pagina 14), Mika (pagina 54) en Alyshia (pagina 68). Zij blijven ondanks hun gezondheidsproblemen positief en vrolijk, samen met hun ouders. Uiteraard ook weer aandacht voor een gezonde leefstijl, waarvoor steeds meer artsen en deskundigen zich inzetten. Zo vertelt huisarts Stefan van Rooijen dat een fit lijf beter bestand is tegen virussen zoals corona. Ziekenhuisapotheker en orthemoleculair therapeut Marieke Aalbers gaat dieper in op vitaminen, en cardioloog Remko Kuipers besteedt meer aandacht aan vitamine K. Healthy chef Iris Heuer vertelt hoe we verantwoord kunnen eten uit de zee.

Topadvocaat Gerard Spong vertelt over de hartoperatie die hij onderging. Ook is er meer te lezen over diverse medisch specialisten. Zo besteedt vaatchirurg Kak Khee Yeung aandacht aan microbellen, terwijl cardiothoracaal chirurg Peyman Sardari Nia informatie geeft over aorta-dissectie.

In deze uitgave ook aandacht voor ‘nalaten vanuit je hart’. Steeds meer mensen die bezig zijn met hun testament, overwegen om hierin een goed doel op te nemen. Zeker in tijden van corona worden er veel testamenten opgemaakt, zodat alles goed is vastgelegd als er iets gebeurt. Ook hebben veel mensen Hartpatiënten Nederland al opgenomen in hun testament. Meer informatie over dit onderwerp? Meld u dan aan voor ons webinar waarin we aandacht besteden aan schenken en nalaten. Dit vindt online plaats, op dinsdag 29 maart. Meer informatie is te lezen in het magazine.

Dit is nog maar een kleine greep, dus lees snel verder. Wij wensen u veel leesplezier!

Geen donateur maar benieuwd? Bekijk hier een voorproefje van het HPNLmagazine.

Of vraag hier een proefexemplaar van het HPNLmagazine aan.

Grote NWO-subsidie voor onderzoek met thuistesten

NWO geeft €3,8 miljoen subsidie voor een mede door UMCG-nefroloog Ron Gansevoort geïnitieerde studie. Hiervoor worden liefst 160.000 mensen uit Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven uitgenodigd om mee te doen. Doel van deze landelijke studie is om na te gaan of het via speciale thuistesten mogelijk is om in een vroeg stadium hart- ,vaat- en nierziekten en diabetes op te sporen. Het nieuwe onderzoek bouwt onder andere voort op eerdere resultaten van de Groningse Prevend en NierCheck-studies. Het onderzoek gaat 5 jaar duren en heeft een totaalbudget van €8,9 miljoen.

In Nederland is er momenteel nog geen gestructureerde landelijke aanpak voor de vroege opsporing van hart- en vaatziekten, chronische nierschade en diabetes type 2. Een groot deel van de mensen met deze aandoeningen is zich niet bewust dat ze deze hebben, omdat ze vaak aanwezig zijn zonder duidelijke symptomen. Wanneer deze ziekten niet in een vroeg stadium worden ontdekt en behandeld, kunnen ze leiden tot ernstige complicaties zoals nierfalen, beroerte, hartinfarct, of een hartfalen. Deze complicaties hebben een grote impact op de kwaliteit van leven van individuen, de participatie van individuen in de samenleving en vroegtijdige sterfte.

Thuistest voor 160.000 deelnemers

In het nieuwe Check@Home-onderzoek worden in totaal 160.000 mensen tussen de 50 en 75 jaar uit Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven uitgenodigd om mee te doen met het onderzoek waarin thuistesten centraal staan. Zij kunnen meedoen via het digitale Check@Home platform. De thuistesten zullen onder andere bestaan uit een urinetest, een hartritmetest en een vragenlijst. Bij vroege tekenen van hart- en vaatziekten, nierschade of diabetes volgt een vervolgonderzoek in een regionaal diagnostisch centrum. Indien nodig krijgen zij leefstijladviezen en medicatie om de reguliere zorg zoveel mogelijk te ontlasten.

Vervolg op het Prevend en NierCheck onderzoek

Het Check@Home-onderzoek bouwt voort op enkele eerder door het UMCG uitgevoerde studies. In het Prevend-onderzoek is aangetoond dat de aanwezigheid van eiwit in de urine een signaal is van nierschade en hart- en vaatziekten voorspelt. Deze uitkomsten zijn bevestigd door het internationale, mede door het UMC Groningen geleide CKD Prognose Consortium. Dit is aanleiding geweest de mondiaal geldende classificatie van chronische nierschade te herzien, waarbij eiwitverlies in de urine een belangrijke plaats heeft gekregen. Deze resultaten waren de basis voor het NierCheck-onderzoek. Dit onderzoek is onlangs uitgevoerd in Breda. Het toonde aan dat de Nederlandse bevolking bereid is om deel te nemen aan een onderzoek met thuistest. Ook liet het zien dat door de bevolking te screenen op eiwitverlies in de urine mensen met nog niet ontdekte risicofactoren voor chronische nierschade en hart- en vaatziekten worden opgespoord die baat hebben bij behandeling. Doordat in Groningen al zo veel onderzoek op dit terrein is gedaan, vindt  de nieuwe studie nu plaats in 4 andere steden.

Bron: www.umcg.nl

Becel ruilt de ene palm voor de andere

De megastartup Upfield nam Becel van Unilever over toen de plantaardige botervervanger nog niet helemaal hip was. Op de golf van vlees-, kaas- en visvervangers krijgt het product een nieuwe waarde voor bewuste consumenten. Het product moet dan ook helemaal ‘OK’ worden. Tot op heden bestond Becel voor 6% uit palmolie. Omdat de teelt van oliepalmen oerbos en het leefgebied van orang-oetans schaadt, wijzen consumenten producten met palmolie af.

Daarom introduceert Upfield een vernieuwd recept voor Becel, zonder palmolie en apenleed. Dat klinkt goed, tot je kijkt waardoor de palmolie vervangen wordt.

Lees hier verder: foodlog.nl

Het oog als spiegel van het hart?

Artificiële intelligentie kan risico op hartaanval voorspellen op basis van oogscan

Een internationaal team van onderzoekers heeft een AI-systeem ontwikkeld dat kan inschatten wie een verhoogd risico loopt om binnen de twaalf maanden een hartaanval te krijgen. Daarvoor heeft het systeem genoeg aan netvliesscans die nu al veel worden gebruikt door oogartsen.

Het is al langer geweten dat veranderingen in de kleine bloedvaatjes in het netvlies kunnen wijzen op hart- en vaatziekten. Daarom ontwikkelde een internationaal team van onderzoekers een AI-systeem dat netvliesscans analyseert en zo bepaalt wie in de loop van het jaar waarschijnlijk een hartaanval zal krijgen.

De nauwkeurigheid van het systeem ligt tussen 70 en 80 procent. De onderzoekers hopen dat hun systeem kan helpen om risicopatiënten tijdig door te verwijzen voor een grondig cardiovasculair onderzoek. Zo kunnen preventieve behandelingen vroeger worden opgestart.

De studie werd geleid door KU Leuven-professor Alex Frangi (Beeld- en Spraakverwerking / Departement Cardiovasculair Wetenschappen), die ook verbonden is aan de universiteit van Leeds en het Alan Turing Institute.

Professor Frangi: “Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd de belangrijkste oorzaak van vroegtijdig overlijden. Onze techniek zou een revolutie kunnen betekenen voor de opsporing van hartproblemen. Netvliesscans zijn relatief goedkoop en worden nu al veel gebruikt door oogartsen. Door automatische screening met ons AI-systeem kunnen risicopatiënten sneller opgespoord en doorverwezen worden. De scans zouden ook gebruikt kunnen worden om vroege tekenen van hartproblemen op te pikken.”

Deep learning

De onderzoekers maakten gebruik van deep learning, een complexe reeks algoritmes die computers in staat stelt om patronen te identificeren in data en op basis daarvan voorspellingen te doen.

Tijdens het deep learning-proces analyseerde het AI-systeem netvlies- en hartscans van meer dan 5000 mensen. Het systeem identificeerde links tussen afwijkingen in het netvlies en veranderingen in het hart van de patiënt. De UK Biobank leverde data aan voor de studie.

Van zodra de beeldpatronen waren aangeleerd, kon het AI-systeem de grootte en pompfunctie van het linkerventrikel (één van de vier kamers in het hart) inschatten, enkel en alleen op basis van de netvliesscans. Een vergroot ventrikel is gelinkt aan een verhoogd risico op hartaandoeningen.

Met informatie over de geschatte grootte en pompfunctie van het linkerventrikel, gecombineerd met eenvoudige demografische data over de patiënt en diens leeftijd en geslacht, kon het AI-systeem het risico van de patiënt voorspellen om in de komende 12 maanden een hartaanval te krijgen.

Momenteel kunnen details over de grootte en pompfunctie van iemands linkerventrikel enkel vastgesteld worden met diagnostische tests zoals een echocardiografie of een MRI-scan van het hart.

Meer informatie

Bron: KU Leuven