‘Pillen soms net zo effectief als een operatie’

Geschreven door

Je hoeft niet altijd onder het mes als hartpatiënt. Soms zijn pillen voldoende en werken net zo goed. Dat blijkt althans uit recent Amerikaans onderzoek, het grootste onderzoek ooit naar het nut van hartoperaties. Het onderzoek werd gepresenteerd door de American Heart Association.

Bepaalde medicijnen maken nogal wat operaties overbodig en zinloos, aldus de onderzoekers. Pillen geven en de operatie achterwege laten scheelt volgens de onderzoekers honderden miljoenen per jaar aan kosten voor de zorg. Alleen al in de USA zou dit een half miljard per jaar aan zorgkosten schelen. Geld dat nu dus verspild wordt, meldt de NOS op basis van de uitlatingen van een van de onderzoekers.

Pillen

Het onderzoek richtte zich op 5000 hartpatiënten met vernauwde slagaders. Ze kregen allemaal hartmedicatie. De helft van hen werd ook geopereerd, ze kregen dan een bypass of een stent. Wat blijkt: Patiënten met ernstig, maar stabiele hartproblemen hebben genoeg aan medicatie. Dat geldt niet voor patiënten die vaker pijn op de borst hebben. Zij moeten én geopereerd worden én medicijnen krijgen.

Zinloos

De leider van het onderzoek, Judith Hochman, wordt door de NOS geciteerd. Zij zegt daar: “Er is altijd de angst dat als je niet snel iets doet, ze een hartaanval krijgen of dood neervallen”. Zij zegt dat het onderzoek aantoont dat operaties zinloos zijn voor patiënten zonder pijn op de borst. Voor sommige patiënten hebben operaties wel nut, aldus Hochman. Bijvoorbeeld als de kransslagaders vernauwd zijn. “En bij een hartaanval kan een stent je leven redden”, tekent de NOS nog uit haar mond op.

 

Voor meer artikelen klik hier

Verband tussen cataract en statines

Geschreven door

Onderzoek bracht een mogelijk verband aan het licht tussen cholesterolverlagers, zoals statines, fibraten en de PCSK9-remmer alirocumab enerzijds, en cataract anderzijds. Dat schrijft de website medicijngebruik.nl. Tussen 1988 en 2018 vonden de onderzoekers bijna 15.000 meldingen van cataract – bij ruim 3000 van die meldingen gebruikte de patiënt cholesterolverlagende middelen.

Bij alle groepen cholesterolverlagers ontdekten de onderzoekers een verhoogde kans op cataract. Een effect dat zich sterker doet gelden bij relatief jonge patiënten (45-64 jaar oud). Veel meldingen waren er vooral bij lovastatine. Maar dat kan zijn omdat in de VS de laatste tijd veel media-aandacht was voor cataract als bijwerking van juist dit medicijn.

Geen overhaaste conclusies!

De onderzoekers waarschuwen voor overhaaste conclusies. De onderzochte database van gemelde bijwerkingen heeft zo zijn beperkingen: onder meer doseringen, duur en LDL staan er niet bij. Meer onderzoek blijft nodig.

Dit onderzoek doet hooguit vermoeden dat het risico op cataract bij gebruik van cholesterolverlagende middelen beperkt is. Op basis hiervan kunnen deze cholesterolverlagers dus niet ontraden worden, aldus de onderzoekers.

 

Voor meer artikelen klik hier

Terugblik hartklep avond

Geschreven door

Kortademigheid, pijn op de borst en duizelig? Het zou wel eens een slecht functionerende hartklep kunnen zijn. Wees daarom alert op de drie signalen die daarop kunnen wijzen. Dat was kortweg de boodschap van cardiologen en hartchirurgen van het Maastricht UMC+ tijdens een speciale informatiebijeenkomst voor 120 patiënten en geïnteresseerden onder de noemer ‘de haperende hartklep’ op 12 november. Daarnaast gaven ze een inkijkje in de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van behandeling en diagnostiek van hartklepafwijkingen en vertelden twee ervaringsdeskundigen hun verhaal. Ook Hartpatiënten Nederland was aanwezig bij deze informatieve avond.
Kirsten Paulus van omroep L1 startte de avond met een quiz over hartkleppen. Zo werd o.a. gevraagd of de aanwezigen wisten hoeveel hartkleppen de mens heeft, wat de klachten kunnen zijn van een haperende hartklep en hoe een afwijking wordt ontdekt. De meeste vragen werden goed beantwoord. Echter, slechts 15% wist dat een hartklepafwijking met een stethoscoop op de borst kan worden vastgesteld. Een hartruis is het signaal om door te verwijzen om op tijd een behandeling te krijgen.
Op tijd klachten herkennen is belangrijk, legde cardioloog Bas Streukens uit. Een lekkende hartklep kan leiden tot ernstig zuurstofgebrek in het lichaam en als klachten ontstaan kan de levensverwachting snel dalen. Hij legde dit verder uit: “Ons hart pompt dagelijks vele liters bloed rond door het lichaam. Al dat bloed stroomt via de boezems naar de hartkamers en vervolgens verder het lichaam in naar onze organen. Om te voorkomen dat het bloed terugstroomt naar waar het vandaan kwam, heeft het hart vier kleppen. Indien er iets met één van de vier hartkleppen aan de hand is, kunnen patiënten klachten ervaren als kortademigheid, pijn op de borst en duizeligheid. Tijdige behandeling van een aangedane hartklep kan nodig zijn om schade aan de hartspier te voorkomen. Medicijnen helpen niet, een operatie wel. Vaak is het na de diagnose belangrijk goed in de gaten te houden of de lekkage verergert, het is niet altijd nodig om direct in te grijpen.”

Maatwerk

Inmiddels zijn er veel verschillende technieken waarmee een ‘lekkende’ hartklep of een hartklep die niet goed opent, gerepareerd of vervangen kan worden. “Het is maatwerk”, zegt cardioloog Bas Streukens. “We brengen met behulp van moderne beeldvormingstechnieken eerst nauwkeurig in kaart wat er precies aan de hand is. Op basis daarvan bepalen we de behandelstrategie.”
Cardiothoracaal chirurg Suzanne Kats en Interventiecardioloog Leo Veenstra gaven aan dat naast de gebruikelijke openhart operatie er al diverse alternatieven mogelijk zijn.  Veenstra “Waar vroeger vaak nog de gehele borstkas open werd gelegd om bij het hart te komen, is dat nog maar zelden aan de orde. We hebben vele technieken en soorten kleppen tot onze beschikking, waarbij we bijvoorbeeld ook via een kleine snede in de borst of via de lies een hartklep kunnen vervangen met een biologische hartklep.”

Ervaringsdeskundigen

Tijdens die avond werd ook volop aandacht besteed aan de nieuwste innovaties en vertelden twee ervaringsdeskundigen over hun ‘haperende hartklep’ en hoe ze daar aan zijn geholpen. Zo vertelde een patiënt dat bij toeval bij hem een lekkende mitralisklep is ontdekt, die snel gerepareerd moest worden. Hij zag er tegenop, maar kan nu weer met de fiets de bergen in. Een tweede, oudere patiënt vertelde dat de ingreep via de lies binnen een uur is gedaan zonder gehele narcose, en dat zijn conditie nu na twee maanden al veel beter was. De ingreep hakt wel in op het leven van patiënten, ze benadrukten dan ook dat het belangrijk is goed te weten wat je keuzes zijn voor de operatie en altijd in goed overleg met de artsen een besluit te nemen.

Gezond hart

Als laatste spreker gaf Yvonne Wouters, leefstijlspecialist van het MUMC+, een uitleg over hoe je je hart gezond houdt. Het is belangrijk op iedere leeftijd om je lijf en geest in conditie te houden met beweging en goede voeding. Je hartslag, bloeddruk en cholesterolwaarden kun je hiermee al beïnvloeden. Voor mensen die een hartoperatie ondergaan is het motto: hoe fitter je bent des te sneller je herstelt. Het MUMC+ biedt revalidatieprogramma’s op maat voor hartpatiënten.

Voor meer artikelen klik hier

Jongen (18) dood door roken E-sigaret

Geschreven door

Een 18-jarige jongen uit Brussel is overleden aan longontsteking. Volgens Belgische artsen waarschijnlijk als gevolg van vapen. Dat is het roken van een E-sigaret. De artsen van het universitair ziekenhuis St-Luc in de Belgische hoofdstad houden er volgens het AD ernstig rekening mee dat de jongen in België het eerste dodelijke slachtoffer is van vapen.

De verder kerngezonde tiener overleed aan een anders onverklaarbare longontsteking. Een maand geleden belandde de jongen in het ziekenhuis met zware ademhalingsproblemen. Hij raakte in coma en stierf 26 dagen later. De artsen onderzochten alle mogelijke oorzaken voor de longontsteking. Maar uiteindelijk bleef er maar één over: het roken van de E-sigaret.

Volgens de krant had de jongen – om beter te kunnen slapen – een vulling gerookt bestaande uit CBD. Dat is een afgeleide van cannabis waar je niet stoned van wordt, dus waar de psychoactieve stoffen uit zijn gehaald.

Belgische longartsen waarschuwen al langer voor de E-sigaret. Zij raden het roken ervan zeer stellig af, en willen het liefst een verbod van deze gevaarlijke elektronische vaper. Ook in Nederland wordt de roep bij longartsen om de E-sigaret te verbieden steeds luider. Hartpatiënten Nederland is het daar van harte mee eens!

Voor meer artikelen klik hier

Langer leven door schonere lucht

Geschreven door

We leven pakweg zo’n zes jaar langer doordat de lucht als gevolg van Europees beleid is verbeterd. De lucht is schoner geworden de afgelopen dertig jaar. Dat blijkt uit onderzoek door het RIVM.

Als gevolg van de Europese maatregelen is de uitstoot van schadelijke stoffen omlaag gegaan en ademen we minder fijnstof en stikstofdioxide in.

De schonere lucht is voor 56 procent een gevolg van maatregelen tegen luchtvervuiling in het buitenland. De industrie (54%) werd schoner, evenals de landbouw (23%) en de logistiek (15%). Simpel gezegd: de fabrieken bliezen minder troep de schoorsteen uit, de landbouw zorgde voor verbetering van de stallen om de uitstoot van ammoniak en fijnstof te verlagen, en vrachtwagens bliezen minder roetzwarte rookwolken de knalpijp uit.

Helaas zorgden al deze maatregelen niet voor voldoende schone lucht in Nederland. In ons kleine landje veroorzaken met name landbouw en verkeer nog steeds veel vergif in de lucht. Niet alleen de natuur lijdt daar onder – de vervuiling maakt ook ons kwetsbaar voor chronische ziekten.

 

Voor meer artikelen klik hier

Risico’s paracetamol en ibuprofen onderschat

Geschreven door

Meer dan de helft van de mensen weet te weinig over pijnstillers als paracetamol en ibuprofen. Dat blijkt uit de nieuwste Pijnpeiling van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM). Omdat zoveel mensen te weinig kennis over pijnstillers hebben, neemt de kans op verkeerd gebruik toe, blijkt uit een publicatie in de Nationale Zorggids.

Het IVM pleit voor meer en beter persoonlijk advies bij de aankoop van pijnstillers. Die zijn zonder recept verkrijgbaar, bedoeld voor het bestrijden van kleinere kwalen. De gebruikers lezen helaas de bijsluiter vaak niet en vragen meestal geen advies.

Zo’n 60 procent van de Nederlanders gebruikt pijnstillers met enige regelmaat. Bijna een kwart van de mensen slikt dagelijks paracetamol. Zo’n 10 procent slikt dagelijks pijnstillers als ibuprofen. De onderzoekers stelden mensen vragen over wat ze van deze pijnstillers weten – en de meesten gaven niet het goede antwoord….

Zo weet slechts één op de drie mensen hoeveel ibuprofen je op een dag mag slikken. Meer dan de helft (55%) wist niet dat mensen boven de 70 ibuprofen beter links kunnen laten liggen, omdat die voor hen onveilig is. En een kwart van de ondervraagden weet niet of een kind van 15 dezelfde dosis paracetamol mag slikken als een volwassene.

Kortom: toch maar de bijsluiter gaan lezen!

 

Voor meer artikelen klik hier

Heeft u dat tussendoortje écht nodig?

Geschreven door

Misschien bent u gewend om altijd een plak ontbijtkoek te eten bij de koffie, of altijd iets lekkers bij de thee. Bedenk eens waarom je dat tussendoortje eigenlijk eet:
  • Is het een gewoonte en eet u de snack vrij gedachteloos? Probeer het dan eens niet te doen
  • Heeft u echt veel trek? Misschien kunt u beter iets meer eten bij de maaltijden, zodat u de tijd tussen de maaltijden beter kunt overbruggen. Het voorkomt dan dat u gaat snoepen.
  • Vindt u tussendoortjes gewoon heel lekker? Probeer dan ook eens te kiezen voor gezonde tussendoortjes, zoals een notenreep, humus met groenten, handje ongezouten noten, volkoren beschuit met aardbeien of plakjes banaan

Voor meer artikelen klik hier

Ouderen gaan minder naar de huisarts

Geschreven door

Steeds meer mensen boven de 50 jaar speuren eerst internet af voor ze een bezoek aan de huisarts brengen. Een toenemend aantal van de 50-plussers laat vervolgens dat bezoek aan de dokter achterwege, blijkt uit onderzoek door Bureauvijftig in opdracht van Startpagina.nl onder ruim 1700 50-plussers in ons land. FMT Gezondheidszorg wijdde er een publicatie aan. De steekproef is volgens FTM Gezondheidszorg representatief voor de Nederlandse vijftigplussers op geslacht, leeftijd en opleidingsniveau.

Het zijn met name jongeren die de dokter links laten liggen na het afspeuren van internet. Maar ook ouderen blijven steeds vaker thuis en lossen hun problemen zelf op. Een verdere daling van het artsenbezoek kan worden verwacht.

Zo’n 80  procent van de 50-plussers ging in 2018 nog naar de huisarts. Maar er is een duidelijke trend naar beneden zichtbaar. Van de mensen tussen de 49 en 63 jaar daalde het huisartsenbezoek in een jaar tijd van 78 naar 73 procent. De daling gaat dus hard. Bij ouderen boven de 79 was er een daling van 7 procent: in 2018 ging van de 79-plussers nog 89 procent bij klachten naar de huisarts; dit jaar was dat 82 procent.

Bijna de helft van de mensen die wegblijven bij de dokter laten weten dat de klachten vanzelf wel weer overgaan (43%). Een stijgende groep mensen zegt ‘geen zin’ te hebben in de dokter (stijging van 9 naar 12 procent). En zo’n 13 procent vindt de informatie op internet voldoende.

 

Voor meer artikelen klik hier

Nadere uitleg bij artikel over stoppen met statines

Geschreven door

Vorige week praatte huisarts Hans van der Linde ons bij over stoppen met het slikken van statines. Volgens de huisarts uit Capelle aan de IJssel is het nut van statines te verwaarlozen, terwijl er wel veel vervelende bijwerkingen zijn. In een bijgevoegde tabel staan de wetenschappelijke cijfers. In dit artikel leggen we uit hoe je deze tabel moet lezen. Taaie kost, maar voor wie wil begrijpen waarom statines zo onder vuur liggen, toch wel interessant.

Wetenschappelijk onderzoek

In de tabel kun je namelijk de resultaten lezen van de grootste meerjarige onderzoeken. Links staan de resultaten van de onderzoeken gedurende al die jaren, rechts de resultaten uitgesplitst over één jaar (gemiddeld). Verder is er een onderscheid gemaakt tussen overlijden ongeacht de oorzaak, en overlijden als gevolg van hart- en vaatziekten.

Getallen waar een min voor staat laten zien hoe veel het risico is verminderd; getallen met een plus hoeveel het risico juist is toegenomen.

Conclusie: 1 : 476 = te verwaarlozen

De afname van het overlijden aan hart- en vaatziekten bedroeg gemiddeld 0,21% ofwel 0,0021. Dat betekent dat 476 mensen statines moeten slikken om ervoor te zorgen dat bij één van hen hart- en vaatziekten worden voorkomen. Al die anderen slikken de statines dus zonder resultaat, maar zij hebben wel de bijwerkingen.

Hart- en vaatpatiënten

De onderzoeken gaan over secundaire preventie. Dat wil zeggen over mensen die al manifeste hart- en vaatziekten hebben. Primaire preventie gaat over kerngezonde mensen, maar daar gaat dit onderzoek dus niet over.

Resultaten en conclusies

Hoe moet je die tabel lezen? Daarvoor even een korte uitleg over enkele termen. Wij hebben ons dat ook laten uitleggen, hoor. We zijn daarvoor te rade gegaan bij Hans van der Linde, en bij een andere deskundige op dit gebied, Dick Bijl, voormalig huisarts en voormalig hoofdredacteur van het Geneesmiddelen Bulletin. Hij is momenteel president van de International Society of Drug Bulletins.

De tabel: uitleg in het kort door Dick Bijl

“In de tabel staan de belangrijkste grote onderzoeken waarin overlijden als uitkomstmaat is onderzocht”, legt Dick Bijl uit. “Die onderzoeken duurden meerdere jaren. Dus de winst die een interventie met een statine heeft opgeleverd is weergegeven voor de gehele onderzoeksduur en daarnaast ook per afzonderlijk jaar van het onderzoek (is gedeeld door het aantal jaren dat een onderzoek duurde). Ook is het onderscheid gemaakt tussen overlijden ongeacht de oorzaak en specifiek overlijden door hart- en vaatziekten.”

“Negatieve getallen duiden op een afname van het risico en positieve op een toename van het risico.”

“De afname van het overlijden aan hart- en vaatziekten bedroeg gemiddeld 0,21% ofwel 0,0021. Het NNT is 1/ARR – 1/0,0021 = 476. Dat betekent dat je per jaar 476 personen met risicofactoren moet behandelen om bij één persoon het overlijden aan hart- en vaatziekten te voorkomen.”

“In mijn optiek is dat dus een zinloze interventie”, vat Dick Bijl samen.

De tabel: uitleg over terminologie door Hans van der Linde

Om de cijfers in de tabel te begrijpen, hoef je alleen maar te weten wat de volgende begrippen inhouden en dat is heel gemakkelijk, legt Van der Linde uit.

* Absolute Risico Reductie (ARR)
* Relatieve Risico Reductie (RRR)
* Number Needed to Treat (NNT) (treat=behandelen)
* Number Needed to Harm (NNH) (harm=schade berokkenen)
Als voorbeeld geeft Van der Linde een uitleg aan de hand van een getallenvoorbeeld met een medicijn dat gedurende één jaar wordt gegeven:

NNT

“Zonder medicijn zullen 2 van de 100 patiënten een hartinfarct krijgen. Met medicijn krijgt maar 1 van die 100 patiënten een infarct. We moeten dus 100 patiënten behandelen om 1 hartinfarct minder te krijgen. Het aantal patiënten dat je moet behandelen om 1 hartinfarct uit te sluiten, noem je NNT. Bij een NNT van 100 slikken dus 99 patiënten het geneesmiddel voor niets. Zij ondervinden er wel de bijwerkingen van. Een NNT van 100 is zo hoog dat het geneesmiddel niet gegeven zal worden.”

ARR

“De absolute risico reductie is het percentage patiënten dat baat zal hebben bij gebruik van X. Dat is dus in het voorbeeld 1 op de 100, dus 1%. In formulevorm: ARR = 100/NNT %”

RRR

“De relatieve risicoreductie is het percentage minder hartinfarcten. Dat is in dit rekenvoorbeeld dus 50%, geen 2 hartinfarcten maar 1. Geneesmiddelenfabrikanten  zeggen dus dat het aantal hartinfarcten met 50% daalt, maar zeggen er niet bij dat 99 van de 100 patiënten er geen baat bij hebben.”

NNH

“De NNH is het aantal patiënten dat je moet behandelen om een schadelijke bijwerking te krijgen. Bij statines krijgt meer dan 10 procent van de patiënten een bijwerking. De number needed to harm is dan dus 10 of nog minder.”
Statines geven gemiddeld een ARR van slechts 0,21 % en een NNT van 476. “Een lachwekkend resultaat als het niet zo treurig was dat farmamarketing ons zo misleid heeft dat 1.4 miljoen Nederlanders deze per saldo schadelijke medicijnen slikken”, aldus Van der Linde.
Ons advies
Wij geven als belangenorganisatie van hartpatiënten geen advies over wel of niet stoppen met statines. Dat laten we aan de deskundigen over. Mocht u naar aanleiding van wat de deskundigen schrijven willen stoppen met statines, doe dat dan niet zonder voorafgaand advies van huisarts of cardioloog.

Voor meer artikelen klik hier

Woede om idee button na griepprik

Geschreven door

Het plan om verzorgende en verplegers die een griepprik hebben gehaald een button te geven, wekt de woede op van NU’91, de bond voor verpleegkundigen en verzorgenden. NU91 noemt het idee ‘respectloos’. Die button zou duidelijk maken wie zich heeft laten inenten. Wie geen button draagt, trekt daarmee negatieve aandacht, feitelijk. Die heeft zich immers niet laten enten. Nou en, vragen wij ons af.
Het nogal merkwaardige idee van die button is afkomstig van voorzitter Ted van Essen van de Nederlandse Influenza Stichting (NIS). Volgens hem willen patiënten die door een verzorgende behandeld worden weten of die een griepprik hebben gehad. Hoe hij bij die wijsheid komt, is een raadsel.
Michel van Erp van NU91 reageert als door een wesp gestoken. Volgens de vakbondsman wordt ten onrechte het beeld geschetst dat deze oningeënte zorgverleners niet weten waar ze mee bezig zijn. Hij vindt dat de hetze tegen verpleegkundigen en verzorgenden die zich niet laten prikken, moet stoppen.
Volgens prikbaas Van Essen laten te weinig mensen zich enten met het griepvaccin. Wij hebben onze twijfels bij dit soort beweringen. Als u niet geënt wilt worden, hoeft u dat niet. Dan is het uiterst kwalijk dat er mensen zijn die u daarom verdacht maken. Het is immers niet bewezen dat de griepprik ook echt helpt. Wel is dit duidelijk: je hoeft er niet voor doorgeleerd te hebben om te weten wie aan de massale inentingen veel geld verdient…..

Voor meer artikelen klik hier