Zelflerend model om risico op coronaire hartziekte te voorspellen

Geschreven door

Miljoenensubsidie voor op maat gemaakte aanpak op basis van big data
Onderzoekers van het Maastricht UMC+ en de Universiteit Maastricht ontvangen bijna twee miljoen euro subsidie van NWO voor de ontwikkeling van een zelflerende eHealth-toepassing ter preventie van coronaire hartziekten. De digitale toepassing maakt daarbij onder meer gebruik van grote hoeveelheden data van onder meer ziekenhuizen, huisartsen en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Op basis van die gegevens kan een persoonlijk risicoprofiel worden opgesteld en gezocht worden naar aanknopingspunten voor interventie.
Zogeheten coronaire hartziekten worden veroorzaakt doordat de bloedtoevoer naar het hart wordt beperkt. In de meeste gevallen ligt een vernauwing van de kransslagader hier aan ten grondslag. Roken, voeding, beweging en andere leefstijlfactoren spelen hierin een belangrijke rol. Dat betekent dus ook dat het risico op coronaire hartziekte verkleind kan worden door een gezonder leefpatroon te stimuleren. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. De Maastrichtse onderzoekers willen daarom toe naar een persoonlijk en op maat gemaakt model. De basis ligt echter bij de ‘big data’.

Big data

Ziekenhuizen en huisartsen beschikken over een schat aan medische gegevens. Evenzo beschikt het CBS over data van sociaal-economische aard. Zo kunnen bijvoorbeeld gegevens van patiënten met een geschiedenis van coronaire hartziekten worden gecombineerd met gegevens over leefstijltrends onder de bevolking en de fysieke leefomgeving van de persoon. Op basis van die gecombineerde data kunnen risico-inschattingen worden gemaakt voor het ontwikkelen van een coronaire hartziekte. Die kennis wordt gebundeld in een voorspellend model. Met behulp daarvan kan nauwkeurig worden ingeschat wie er risico loopt op basis van zijn of haar individuele kenmerken. Die nieuw verkregen data wordt weer gebruikt voor de verfijning van de eHealth-toepassing.

eCoach

Naast de risico-inventarisatie willen de onderzoekers nog een stapje verder gaan. “Uiteindelijk is het doel om het risico op een coronaire hartziekte te minimaliseren en te voorkomen”, zegt prof. dr. André Dekker, hoogleraar Clinical Data Science. “Maar wel in kleine, haalbare stapjes. In één keer een ingebakken leefpatroon omgooien is namelijk niet realistisch en erg moeilijk voor mensen.” De onderzoekers kijken daarom op basis van hun voorspellende model waar op de eerste plaats de meeste winst val te behalen. “En daar passen we dan de leefstijlinterventie toe. Dat stimuleert mensen ook om daadwerkelijk hun gezondheid te verbeteren. De eCoach die we daarbij gaan ontwikkelen ondersteunt daarbij.”
Het onderzoeksproject is getiteld CARRIER en wordt uitgevoerd in samenwerking met Maastro, Centraal Bureau voor de Statistiek, huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg en Sananet.

Voor meer artikelen klik hier

Forse stijging vacatures ziekenhuizen

Geschreven door

Het aantal vacatures in ziekenhuizen loopt fors op. Dat blijkt uit onderzoek door Intrakoop, een inkoopcoöperatie van de zorg, van 78 jaarverslagen van Nederlandse ziekenhuizen.
Met name het aantal moeilijk vervulbare vacatures steeg met maar liefst 39 procent. In totaal steeg het aantal vacatures met 9,4 procent naar 8095.
De bedrijfslasten van de ziekenhuizen stegen met 4,6 procent omdat steeds vaker externe krachten moesten worden ingehuurd, met name voor de moeilijk vervulbare vacatures.
Een andere kostenpost die fors opliep zijn de kosten voor patiënten. Deze kosten stegen met 7,5 procent naar 5,5 miljard euro. Grotendeels bestaan deze kosten uit medicijnen en dergelijke.
Het is niet allemaal kommer en kwel voor de ziekenhuizen want hun financieel positie verbeterde intussen wel. Bij elkaar verdienden de ziekenhuizen iets minder dan 447 miljoen euro. Het eigen vermogen steeg naar 6,9 miljard dollar. Maar er zijn ook zwakke broeders: zes ziekenhuizen meldden negatieve resultaten, meest op basis van incidentele oorzaken.
De omzet van de hospitalen bedroegen vorig jaar bijna 26 miljard euro. De bedrijfslasten schommelden rond de 25 miljard.

 

Voor meer artikelen klik hier

Fout medicatiegebruik maakt nog steeds veel slachtoffers

Geschreven door

Vooral oudere, kwetsbare mensen maken nog steeds veel fouten bij het innemen van medicijnen. Jaarlijks overlijden als gevolg hiervan zo’n duizend mensen. Bovendien leidt verkeerd medicatiegebruik jaarlijks tot zo’n 50.000 ziekenhuisopnames. Volgens de website Licht op Zorg is de helft van de fouten te vermijden. Daar moet iets aan gebeuren, vindt de minister van Volksgezondheid.
In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid schrijft een groep van vijftig artsen, apothekers, verpleegkundigen, paramedici, assistenten en patiënten de komende maanden een plan om verkeerd medicijngebruik terug te dringen. Het niveau van de zorg in Nederland is goed, maar staat volgens het ministerie in schril contrast met het aantal incidenten door slecht medicijngebruik. Er wordt veel aan gedaan, maar niet genoeg: het aantal opnames en sterfgevallen, die vermeden hadden kunnen worden, neemt niet af. En dat is pijnlijk.
Veilig medicijngebruik maakt het nodig, dat er een meditatieoverzicht is. En bovenal een goede overdracht. Bij medicijngebruik zijn immers heel wat hulpverleners betrokken: artsen, apothekers, thuiszorg, noem maar op. Zo werken in West-Friesland apothekers en huisartsen samen om nierschade door medicijngebruik toe voorkomen.
De eerder genoemde groep van vijftig werkt aan drie thema’s: goede medicatieoverdracht, optimaliseren van medicijngebruik en meer samenwerking tussen alle disciplines.

Voor meer artikelen klik hier

Hart- en vaatziekten tweede doodsoorzaak na kanker

Geschreven door

Hart- en vaatziekten waren in Nederland de tweede doodsoorzaak na kanker. 25 procent van de doodsoorzaken waren hart- en vaatziekten. Van alle 153.000 sterfgevallen vorig jaar overleed 30 procent aan kanker. 
Dat blijkt uit cijfers van  het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het bureau tovert nog enkele interessante cijfers tevoorschijn. Zo overleed vorig jaar een procent van alle sterfgevallen aan griep. Vijf procent stierf door een niet-natuurlijke oorzaak (ongeval, zelfdoding of moord).
Vrouwen overlijden vaker dan mannen als gevolg van psychische stoornissen of ziekten van het zenuwstelsel, zoals dementie. Dat komt omdat vrouwen langer leven dan mannen. Mannen daarentegen overlijden weer vaker aan de gevolgen van kanker.

Voor meer artikelen klik hier

Eerste MRI-scan van hartje van ongeboren kind

Geschreven door

Met een MRI kan een gedetailleerd beeld worden gemaakt van het hart van een ongeboren kind. Het Wilhelmina Kinderziekenhuis van het UMC Utrecht, heeft deze nieuwe techniek als eerste toegepast in Nederland. Dankzij deze MRI kunnen we nu voor de geboorte een 3D-model van het kinderhart maken. Zo weten artsen en ouders nog beter welke behandeling er direct na de geboorte nodig is.

Één op de honderd kinderen in Nederland wordt geboren met een hartafwijking. Bij zo’n tweederde van de kinderen die in het Wilhelmina Kinderziekenhuis met een hartafwijking worden geboren, was deze afwijking al op de 20-weken echo te zien. Op deze echo is niet altijd precies zichtbaar wat er afwijkend is. In die gevallen kan het maken van een MRI-scan de oplossing zijn, waarmee een gedetailleerd 3D-model gemaakt kan worden van het hart van een ongeboren kind. Dit model geeft meer duidelijkheid over de hartafwijking en biedt de mogelijkheid om al voor de geboorte een veilig en gericht behandelplan op te stellen.
Bij kinderen en volwassenen was het al mogelijk om met 3D-technologie een gedetailleerd 3D-model van hart en bloedvaten te maken. Daarmee hebben cardiologen als het ware een plattegrond van het hart in handen. Daarmee weten ze precies hoe het bloed door het hart stroomt.

Minder stress

“Met deze MRI-techniek kunnen we nu ook zo’n plattegrond van het hart van een ongeboren kindje maken. Dit is alleen nodig als we niet genoeg hebben aan een echo, omdat de afwijking niet goed te zien is, of omdat de afwijking complex is” vertelt kindercardioloog Heynric Grotenhuis. “Met deze nieuwe kennis kunnen we nog beter in kaart brengen welke behandeling nodig is, welke complicaties te verwachten zijn en wat de invloed op de levenskwaliteit van het kind is. Niet alleen voor ons als behandelaren, maar vooral ook voor de ouders van het kind is dit van groot belang”, licht foetaal cardioloog Trinette Steenhuis toe. “In een periode die toch al spannend en onzeker is, weten zij straks beter wat ze kunnen verwachten. Door die verwachtingen al voor de geboorte met ouders te bespreken en ze mee te nemen in het proces, kunnen we spanning en stress bij hen verminderen.”
De eerste scan in Nederland is gemaakt van een moeder bij 34 weken zwangerschap (lees hun verhaal onderaan de pagina). “Met de resultaten van de scan hebben we een 3D-model kunnen maken van het hart en de bloedvaten van haar baby. De scan liet een afwijkende aorta (grote lichaamsslagader) zien, die te klein was in verhouding tot de rest van het lichaam. Op de echo was deze afwijking niet goed te zien. Nu konden we zowel de artsen als de ouders erop voorbereiden dat er vrij snel na de geboorte een operatie nodig was”, licht Heynric toe. Vrouwen die bij de 20 weken echo te horen hebben gekregen dat er mogelijk sprake is van een hartafwijking, kunnen binnen drie werkdagen op de poli foetale cardiologie terecht voor vervolgonderzoek. De kindercardiologen en gynaecologen in het WKZ houden hier een gezamenlijk spreekuur. Voor vrouwen bij wie de vervolg-echo niet toereikend is, kan de foetale MRI-scan vanaf nu gebruikt worden bij het vaststellen van met name complexe aangeboren hartafwijkingen.

Andere ziekenhuizen trainen

Van de kinderen met een aangeboren hartafwijking, heeft ongeveer één derde een ernstige hartafwijking waarbij snel handelen na de geboorte van groot belang is. “We verwachten dat een foetale MRI vooral voor die groep van belang gaat zijn. Met de nieuwe scan wordt de hoogcomplexe zorg die nodig is voor deze kinderen beter te plannen en kunnen we risico’s verminderen. Naar schatting gaat het daarbij om enkele tientallen scans per jaar in Utrecht alleen.” Tot nu toe werd de MRI-scan nog maar op enkele plaatsen in de wereld toegepast, in Europa alleen in het Verenigd Koninkrijk. De huidige techniek is door de afdelingen kindercardiologie, radiologie en gynaecologie in het UMC Utrecht ontwikkeld samen met ons partnerziekenhuis, het King’s College London in het Verenigd Koninkrijk. “Het mooie aan deze techniek is dat het kan worden gebruikt op al bestaande MRI-apparaten. Er is alleen aangepaste software nodig en je hebt specifieke kennis nodig om deze toe te passen”, vertelt radioloog Tim Leiner.
Het is de bedoeling dat we deze techniek ook aan andere ziekenhuizen ter beschikking stellen die foetale screening doen van aangeboren hartafwijkingen.
Met deze innovatie versterken we de prenatale zorg op het gebied van aangeboren hartafwijkingen in heel Nederland. Jaarlijks verwachten we dat er enkele honderden scans in heel Nederland gebruikt kunnen worden om een aangeboren hartafwijking al tijdens de zwangerschap beter in kaart te brengen.”
“Je wil als ouders weten wat je te wachten staat”
Laura en Noël zijn de ouders van Dominique, de eerste baby in Nederland waarbij vóór de geboorte het hartje via MRI in beeld is gebracht.
“Dominique had een gaatje tussen de twee hartkamers en een versmalde aortaboog. Dat is een bocht in de lichaamsslagader net buiten het hart. De verloskundige en gynaecoloog konden bij de 20-weken echo al wel zien dat er iets niet goed was, maar niet precies wat. We zijn toen direct doorverwezen naar het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht. Daar kregen we al vrij snel uitsluitsel. Een onzekere tijd, je wordt met de neus op de feiten gedrukt. Het idee dat ons kindje een hartafwijking zou hebben en na de geboorte geopereerd moest worden, begon langzaamaan te wennen”, vertelt Noël. “Op de echo was een versmalling van de aortaboog te zien, maar het was niet duidelijk in welke mate. Met 34 weken zwangerschap hebben daarom de artsen het hartje van ons kindje in beeld gebracht met een MRI-scan. Dit was de eerste keer in Nederland. Als ouders hebben we geen seconde over na hoeven te denken om hieraan mee te werken”, vult Laura aan.
“Omdat dit nog een proef was  hebben wij er zelf nog niet direct baat bij gehad, maar toekomstige ouders wél. Zo helpen we hen én de wetenschap. Dominique is 9 dagen na haar geboorte geopereerd en is inmiddels drie maanden oud. “Ze oogt kerngezond. Haar hartje is met de operatie volledig hersteld. We merken helemaal niets aan haar, behalve dat ze een litteken heeft. Ze groeit goed, ontwikkelt zich zoals elk ander kind en is gelukkig.”

Voor meer artikelen klik hier

Laag cholesterol slecht voor je gezondheid

Geschreven door

De nieuwe streefwaarde voor LDL- cholesterol is vastgesteld op 1,8 mmol/liter. Hartpatiënten Nederland trok hierover al eerder aan de bel. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat het gevaarlijk is cholesterol zo ver te verlagen. Bovendien wordt vooral de farmaceutische industrie beter van het nieuwe medicijn, dat deze streefwaarde kan bereiken. Onderzoeksjournalist Daan de Wit zette de feiten op een rijtje. Hij kwam tot hetzelfde inzicht, dat ook wij al sinds maanden uitdragen: weet waar je aan begint! 

Degenen die de nieuwe richtlijn hebben opgesteld schrijven zelf dat ‘strikt wetenschappelijk bewijs ontbreekt’. En daar wringt de schoen. Er is namelijk meer dan genoeg bewijs dat je LDL-cholesterol niet teveel moet gaan verlagen. Professor Paul Hugenholtz, een van de grote namen in de cardiologie, verwees twee jaar geleden al naar onderzoek naar bijna 70.000 zestigplussers, gepubliceerd in het British Medical Journal. Bij maar liefst 92 procent van deze groep bleek een hoog gehalte van het zogenoemde ‘gevaarlijke’ LDL-cholesterol juist goed: zij leven langer en lijden minder aan hart- en vaatziekten.
In 2018 blijkt uit vervolgonderzoek naar de gegevens van bijna 1,3 miljoen mensen dat dezelfde conclusie getrokken moet worden. Je vraagt je af waarom deze verlaging van de streefwaarde moet worden doorgevoerd. Je leeft er geen dag langer door. Sterker nog, je kunt beter een iets hoger cholesterol hebben. De vraag is: in wiens belang is die lage streefwaarde? Je hoeft er niet voor doorgeleerd te hebben om daarop een antwoord te geven.
Ons advies: Durf kritisch te zijn en maak dit onderwerp bespreekbaar bij je behandelend arts.

Voor meer artikelen klik hier

Over een jaar zeven miljoen donoren erbij?

Geschreven door

Tenzij er een run komt op het donorregister, zijn er over een jaar zeven miljoen mensen die als donor erbij komen. Op 1 juli 2020 gaat namelijk de nieuwe donorwet in. Voor die tijd moet iedereen zich aangemeld hebben als donor, of als weigeraar om organen af te staan. Wie zich niet meldt, wordt automatisch donor.

Tot nog toe hebben zich zeven miljoen mensen niet gemeld. Het loopt bepaald geen storm bij het donorregister. En van de mensen die zich wel hebben aangemeld, lieten de meesten weten geen organen te willen afstaan. En dus komt er een nieuwe campagne, die mensen met “ja” over de streep moet trekken.
Er komt een huis-aan-huis-folder, en spotjes op radio en tv. Die leggen er tevens de nadruk op, dat wie zich niet aanmeldt, automatisch donor is. Het kabinet besloot tot deze campagne na klachten van kamerleden. Die wezen erop, dat de bestaande voorlichtingscampagne vergeet te melden dat mensen die niks doen, automatisch donor zijn. Volgens het kabinet is dat eerder expres niet gemeld, om de mensen niet af te schrikken met teveel informatie. Tsja…..

Voor meer artikelen klik hier

Lavas

Geschreven door

Lavas wordt in de volksmond ook wel maggiplant genoemd. En zoals je kunt verwachten bij die naam: lavas smaakt ‘zoutig’. Maar is niet zout. Ideaal dus als je een hartige smaak aan je gerechten wilt geven maar moet letten op je zoutgebruik.
In de supermarkt zul je dit groene kruid, dat een beetje op bladselderij lijkt, zelden vers tegenkomen. Supermarkten verkopen het meestal gedroogd in potjes. Bij Ekoplaza verkopen ze wel verse lavas. Je kunt ook overwegen zaadjes te kopen en te zaaien in je tuin of een grote pot. Zorg, als je de plant in je tuin wilt, dat je de zaadjes een beetje achteraan zaait. De plant kan namelijk 2 meter hoog worden!
De blaadjes van de maggiplant geven smaak aan stoofschotels, bouillon en sauzen. Het is ook lekker om een salade of aardappeltjes te kruiden met lavas. De steeltjes geven fijngeknipt extra smaak aan stamppot.

 

Voor meer artikelen klik hier

“Vakantie goed voor het hart”

Geschreven door

Op vakantie gaan doet je hart goed. Dat stellen althans onderzoekers van de Syracuse University. Wie op vakantie gaat loopt minder risico op een zogenoemd metabolisch syndroom, vertelt onderzoeker Bryce Hruska. Een metabolisch syndroom is een verzameling risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Dit syndroom wordt lager als je op zijn tijd op vakantie gaat, aldus de onderzoekers.
Kortom: vakantie is goed voor je hart. Hruska heeft geen idee hoe dat kan. Dat wil hij nog nader onderzoeken. Maar hij adviseert mensen alvast om toch vooral met vakantie te gaan. Dat is goed voor de gezondheid, laat hij weten in Science Daily.

Voor meer artikelen klik hier

Fraude met zorggeld onacceptabel

Geschreven door

Grote bedrijven in de zorg maken torenhoge winsten. Soms worden er declaraties ingediend voor zorg die nooit is verleend. Hartpatiënten Nederland vindt dat, in navolging van het Ministerie van Volksgezondheid, onacceptabel.

Onderzoeksjournalisten van Pointer, Reporter Radio en Follow The Money ontdekten dat grote zorgbedrijven in 2017 “opmerkelijke winstpercentages” behaalden. Bij 97 grote zorgbedrijven lagen deze winstpercentages gemiddeld op 21 procent. Bij andere bedrijven in de sector ligt dat percentage ergens rond de 2 of 3 procent. En dat is schokkend.

De winst gaat niet naar de zorg of de mensen die dag en nacht keihard werken in die zorg, maar naar eigenaren en aandeelhouders. Sommige bedrijven maakten in 2017 winsten van ruim 65 procent. Godsgeklaagd!

Volgens voorzitter Aad de Groot van de raad van bestuur van zorgverzekeraar DSW is er iets niet in de haak. Als er meer dan 2 of 3 procent winst wordt gemaakt, is er alle reden voor gefronste wenkbrauwen.

Vermoed wordt dat niet verleende zorg toch wordt gedeclareerd bij gemeenten of zorgverzekeraars. Let wel, het gaat hier om vele tientallen miljoenen euro’s aan winst, die verdwijnen in de zakken van eigenaren en aandeelhouders. Volgens de journalistieke onderzoekers is in 46 gevallen in totaal een winst van 21,8 miljoen euro uitgekeerd aan de aandeelhouders. Faveo Zorg in Rotterdam liet de meeste winsten wegvloeien in de wijde zakken der aandeelhouders: 5,1 miljoen euro.

Een van de bedrijven die in het programma Pointer van KRO-NCRV werden genoemd, is de Rotterdamse thuiszorger Naborgh. Die probeerde nog via een kort geding de uitzending woensdagavond te voorkomen. Vergeefs. Naborgh heeft volgens Pointer declaraties ingediend voor nooit verleende zorg. Daarmee verdwenen vele honderdduizenden euro’s in de zakken van de eigenaar. Een godsgeklaagd schandaal.

Het ministerie van Volksgezondheid laat weten dat in het licht van bovenstaande de capaciteit van de inspectiediensten vorig jaar is uitgebreid.

Hartpatiënten Nederland hoopt dat aan deze massale en grootschalige zakkenvullerij over de ruggen van hulpbehoevenden en zorgverleners paal en perk wordt gesteld. Jezelf verrijken aan het leed van anderen, hoe diep kun je zinken!

Voor meer artikelen klik hier