Tegen een burn-out aan

Geschreven door

Kent u deze nog: “Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, wij hebben ongelofelijke haast. Opzij, opzij, opzij, want wij zijn haast te laat, wij hebben maar een paar minuten tijd. We moeten rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. We kunnen nu niet blijven, we kunnen nu niet langer blijven staan…”? Herman van Veen zong eind jaren zeventig over het alledaagse, maar drukke leven. Anno 2019 lijkt er niets veranderd. Sterker nog, het aantal burn-outs neemt toe. En blijft maar toenemen. Maar hoe te voorkomen?

Zoals van Veen zong, we willen van alles, waardoor van alles moet, maar eigenlijk lopen wij onszelf voorbij. Aangezien we in het begin van het nieuwe jaar zijn, doet zich een ideale gelegenheid voor om te relativeren. Dus trek aan uw spreekwoordelijke rem, doe een stap terug en vraag uzelf af: ‘Draai ik op mijn reserves?’

Een burn-out

Letterlijk betekent burn-out ‘opgebrand’. En in feite is daarmee alles gezegd. Bij een burn-out bent u overbelast, raakt u het overzicht kwijt en verliest u de grip. Een tijdlang te veel spanning (stress) zorgt voor psychische en lichamelijke klachten die u belemmeren in uw functioneren. U raakt overspannen door een combinatie van verplichtingen, problemen en gebeurtenissen. Maar wanneer klachten maandenlang aanhouden en overgaan in algehele (emotionele) uitputting, heeft u een burn-out. Klachten zoals uitputting, moeheid en slaapproblemen horen bij een burn-out, net zoals concentratieproblemen, prikkelbaarheid en piekeren.

Het herstel

Herstellen van een burn-out verloopt in drie fases. De eerste fase is gericht op inzien en accepteren. Zodra u accepteert dat u een burn-out heeft, kunt u pas rust nemen en ontspannen. Daarna gaat u oorzaken analyseren en oplossingen bedenken, en tot slot is het zaak om de bedachte oplossingen uit te voeren. Maar herstellen doet u niet alleen, zorgverleners begeleiden u hierin en behandelen waar nodig. De huisarts, bedrijfsarts en psycholoog of een maatschappelijk werker, zijn over het algemeen direct betrokken. En wist u dat blijven bewegen een positieve uitwerking heeft op het verminderen van stressklachten? Daarnaast helpt (blijven) werken eveneens bij het herstel.

Even ontspannen

Een stelregel voor ontspannen is er niet, want ontspannen is voor iedereen anders. Blijf dicht bij uzelf en zoek hetgeen bij u past. Voor sommigen zijn dat rustige bezigheden, terwijl anderen het liefst activiteiten ondernemen en met hun handen bezig zijn. Een boek lezen, muziek luisteren of televisie kijken kunnen ontspannend werken. Anderen zweren bij beweging zoals wandelen, hardlopen of sporten. En weer anderen vinden rust in ontspanningsoefeningen zoals yoga. Blijft u in uw hoofd zitten? Mindfulness of een variatie daarop kan helpen om te ontspannen.

Feiten & Cijfers

  • 29 procent van de Nederlanders is zeer vermoeid.
  • 14 procent kampt met verschijnselen van een burn-out.
  • 12 procent heeft milde psychische stoornissen.
  • 4 procent heeft ernstige mentale stoornissen.
  • Bovenstaande klachten kunnen op den duur leiden tot psychisch verzuim.
  • De grootste redenen voor langdurig psychisch verzuim in Nederland zijn: angst, depressie en burn-out.
  • De drie meest voorkomende klachten zijn: niet goed kunnen slapen, piekeren en te veel stress.
  • Meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische aandoeningen.
  • 1 miljoen Nederlanders heeft last van burn-out klachten.
  • 1 op de 7 werknemers heeft last van burn-out klachten.
  • 36% van het werkgerelateerde ziekteverzuim ontstaat door werkstress. Dat zijn 7.555.000 verzuimdagen.
  • Jonge werknemers van 25 tot 35 hebben relatief veel burn-out klachten, namelijk 17%. Oftewel, 240.000 werknemers.
  • Een werknemer die uitvalt met een burn-out, zit gemiddeld 242 dagen thuis.
  • Bij uitval door spanningsklachten duurt het verzuim gemiddeld 167 dagen.
  • Een werknemer die uitvalt met overspannenheid moet een werkgever gemiddeld 183 dagen missen.
  • Vrouwen verzuimen langer dan mannen.
  • Stress op de werkvloer is volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beroepsziekte nummer 1.
  • Van het langdurig verzuim wordt 20% veroorzaakt door stress.
  • Gelukkige werknemers (gezond en vitaal) zijn 15 tot 20 procent meer productief.

Bron: Trimbos Instituut, ArboNed & Arboportaal

HartbrugReizen

Even helemaal weg van alledaagse bezigheden en uzelf terugtrekken? Wellicht is het dé ontspanning die u zoekt! Met HartbrugReizen gaat u in groepsverband op reis, maar met tijd voor uzelf. Een zorgeloze reiservaring waarin aan alles is gedacht, zelfs aan net dat beetje meer. Immers, een ongeluk zit in een klein hoekje. Oftewel, een georganiseerde reis met begeleiding waardoor u met een gerust hart reist!

Kijk voor een overzicht van onze reizen op www.hartbrugreizen.nl

voor meer artikelen over o.a mentale vitaliteit klik hier

Hans Kazàn: als de prut uit de slangetjes is, kun je weer even mee

Geschreven door

Voor goochelaar en tv-presentator Hans Kazàn (65) is werken een hobby. Na een hartaanval in 2011 ging hij daar volop mee door. In de oude auto waren wat slangetjes vervangen en klaar, aldus nuchtere Hans. Een jaartje terug gooide hij wel zijn dieet om. In zijn blokhut in de Spaanse bergen vertelt hij waarom.

Wat gebeurde er in 2011 precies?

Ik reed ’s ochtends vanuit Amsterdam op de snelweg. Plots stonden de zweetdruppels op mijn hoofd en voelde ik druk op mijn borst. Zulke symptomen waren totaal nieuw voor me, maar ik wist wel dat het niet verantwoord was om zelf een ziekenhuis te zoeken. Langs de weg heb ik gebeld bij zo’n paal. In het ziekenhuis werd ik gedotterd en kreeg ik twee stents. Een bloedprop in twee aderen had de bloedtoevoer belemmerd. Na twee dagen op de intensive care voelde ik me redelijk oké en had om mijn telefoon en agenda gevraagd zodat ik kon doorwerken. De dokter riep dat ik rust moest houden, maar werken is mijn hobby en juist goed voor mij. Ik was ook niet extreem moe na het voorval.

Wat voor traject heb je na je ontslag in het ziekenhuis doorlopen?

Ik ben nog één keer naar de controle gegaan. Ik heb op zo’n testfiets gezeten, maar de uitslag van dat onderzoek zegt niks. Mijn hartklachten zijn nooit meer teruggekomen. Natuurlijk is er de gebruikelijke medicatie.

Deed je na de hartaanval iets anders dan voorheen?

Nee, ik ging door als voorheen. Ik moet werken, omdat ik het fijn vind. Natuurlijk is het soms ook zwaar. Optreden is het topje van de ijsberg. Als ik op het podium sta, ben ik relaxed. Je kunt doen wat je wilt. Maar er zit zoveel omheen. Je moet jezelf verkopen, je bent ondernemer. Problemen horen er soms bij. Die zijn wel echt slecht voor je hart. Je kunt ze helaas niet minimaliseren, maar wel proberen er zo relaxed mogelijk mee om te gaan. Dat gaat makkelijker met het ouder worden. Het heeft geen zin je druk te maken. Bepaalde dingen zijn altijd zo geweest. Het schilderijlijstje wisselt door de eeuwen, maar de basis van mensen, de onderlinge verhoudingen, blijven hetzelfde.

De afgelopen twee jaar had je wel opnieuw gezondheidsklachten.

Ja, ik was steeds zo ziek en moest overgeven voor ik het podium opging. Geen idee wat er aan de hand was. Uiteindelijk bleek ik diabetes 2 te hebben en heftig ook. Ik had het veel te ver laten komen. Ik kreeg pilletjes, Trulicity en insuline. Dat hielp, medisch gezien dan. De bloedsuikerwaarden gingen omlaag, maar ik voelde me vreselijk. Ik reageerde anders op dingen en mensen. Ik was een andere Kazàn. Ik haat medicatie. Ik doe er alles aan om dat te verminderen. Toen kwam er een koolhydraten- en suikervrij dieet op mijn pad en dacht meteen: dat gaan we doen. Op eigen houtje. Samen met mijn vrouw Wendy. Ja, ik ben wel eigenwijs. We kochten ook het boek over het Pioppi-dieet. De manier van eten is totaal anders, het is even wennen, er zijn mensen voor en tegen, maar het werkt grandioos voor mij. Na een aantal weken duikelden de bloedsuikerwaarden naar beneden. De insuline staat nu bijna op 0, da’s toch magie?

Ik ben trouwens ook minder gaan roken en sinds kort ben ik helemaal gestopt. Ik zou wel meer moeten bewegen nog. Ik zit achter de computer, stap in de auto. Wendy sleurt me soms wel mee om te gaan lopen.

Kijk je nu anders tegen het leven aan?

Uiteindelijk ben ik dezelfde Hans gebleven. Bij de pakken neerzitten is niets voor mij. We wonen ver van de bewoonde wereld, in het bergachtige achterland tussen Marbella en Málaga. Je hoort wat vogeltjes, er lopen paarden en geiten, het vuurtje brandt. Dan denk ik: wat heb ik een heerlijk leven. Goed, je hebt niet alles in de hand. Zodra je merkt dat veters strikken moeilijker gaat, weet je dat je ouder wordt. Dat is nu eenmaal zo. Maar je moet zo blij mogelijk zijn.

Heb je tips voor andere hartpatiënten?

Je moet vooral relaxed met je ziekte omgaan. Als je je door angst laat leiden, durf je geen stap meer te zetten. Als ik tegen de berg oploop, ben ik snel buiten adem, maar ik heb geen heel beste  conditie. Ik maak me er geen zorgen over. Ik ben een oude auto en er zat wat olieprut in de slangetjes. Nu het probleem verholpen is, kan ik weer even mee. Daar moet je op vertrouwen.\

voor meer artikelen over o.a BNers klik hier

Ga jij mee wandelen, joggen of hardlopen?

Geschreven door

Het nieuwe jaar is begonnen en traditiegetrouw staan de goede voornemens voor de deur. Een van de meest voorkomende is uiteraard meer bewegen. Kijk jij er nu al tegenop? Onnodig! Want samen bergen verzetten, gaat veel gemakkelijker. En daarom helpt Young & Yearning jou vooruit!

We weten inmiddels wel hoe belangrijk het is om dagelijks voldoende te bewegen, maar we gaan er toch nog even verder op in. Vooral hart- en vaatpatiënten zijn gebaat bij bewegen. Want bewegen draagt bij aan het up and running houden van lichaam en geest. De doorbloeding van het hart en bloedvaten wordt bevorderd en het vernauwingsproces in de kransslagaders wordt afgeremd. Dus laten we bewegen, maar opbouwend en bewust!

Wandelen

Bewegen ziet iedereen anders, maar als jij moeite hebt jezelf ertoe aan te zetten, begin klein en bouw op. Waarom? Door bewust, letterlijk en figuurlijk, steeds een stap vooruit te doen, is de kans klein(er) dat je na verloop van tijd opgeeft. Integendeel! Dus laat intensieve trainingen achterwege, en begin met wandelen. Voor wandelen zijn geen dure materialen nodig of een kostbaar lidmaatschap, maar belangrijker nog: het is een van de makkelijkste en veiligste manieren van bewegen. En wandelen is niet per definitie gekoppeld aan een streng schema, want bewegen is al de wandeling na het avondeten in plaats van onderuit op de bank te gaan liggen. Lopen in plaats van de auto pakken of op z’n minst de auto verder weg parkeren en een halte eerder op- of uitstappen wanneer je met het Openbaar Vervoer reist. Daarnaast is wandelen ideaal om alleen te doen, of juist samen en in groepsverband.

Joggen

Heb jij eenmaal het wandelen onder de knie? Kijk verder en probeer eens te joggen. Joggen is een stap tussen wandelen en hardlopen in en ideaal om geleidelijk een betere conditie op te bouwen. En kan jouw uithoudingsvermogen een boost gebruiken? Mooi, want met joggen train jij ook om langer hetzelfde tempo aan te houden. Onder andere vanwege het snellere tempo en de grotere aanslag op jouw lichaam, is de kans op blessures groter. Dus begin rustig en breid uit. Vooral in het begin is een intervaltraining waarbij je afwisselt tussen wandelen en joggen een goede zet. Wil jij heel graag joggen, maar twijfel jij in hoeverre jouw hart dit toelaat? Overleg met jouw behandelend arts en/of cardioloog en schakel bij groen licht de hulp van bijvoorbeeld een fysiotherapeut in om een wandel- en jogschema voor je op te stellen.

Hardlopen

Na wandelen en joggen komt hardlopen, maar hardlopen is van een heel ander kaliber. Officieel is het een vorm van atletiek en dat is het niet zomaar. Bij hardlopen probeer jij jezelf steeds te verbeteren door onder andere grotere afstanden af te leggen in combinatie met sneller te rennen. En daarvoor is een goede basis nodig, met name wanneer jij geen getrainde sporter bent en jouw lichaam het af en toe laat afweten. Dus begin altijd met wandelen en joggen en bouw het hardlopen langzaam op, maar alleen als jouw hart het toelaat.

10 redenen om nu te gaan wandelen, joggen en hardlopen

  1. Slechts dertig minuten wandelen per dag verlaagt de kans op hart- en vaatziekten, maar ook ouderdomsziekten. Althans volgens bepaalde onderzoeken… dus neem het zekere voor het onzekere, want baat het niet, schaadt het niet.
  2. 000 stappen per dag is volgens de Japanse arts Yoshiro Hatano de minimale hoeveelheid dagelijkse beweging die wij nodig hebben voor een betere gezondheid. Wees gerust, het is geen onmogelijke opgave, met ongeveer dertig minuten stevig doorwandelen, zit je op ongeveer 5.000 voetstappen. De rest van de stappen zet je gedurende de dag: thuis, op het werk, met boodschappen doen, tijdens het reizen en in je vrije tijd. Dus let’s go…
  3. Wandelen, joggen of hardlopen? Het maakt niet uit voor de nachtrust. Alle vormen hebben een positieve uitwerking op het slapen.
  4. Daarnaast heeft het een positieve uitwerking op je geest door de aanmaak van bepaalde lichaamsstoffen waardoor jij je beter voelt. O happy day…
  5. Ook is uit onderzoek door de Universiteit van Cambridge gebleken dat sporten een positieve uitwerking heeft op het geheugen en dementie-symptomen vermindert.
  6. Wandelen, joggen en hardlopen versterken spieren en botten in onder andere het bovenlichaam. Het heeft dus vele lichamelijke voordelen, waaronder een positieve uitwerking op rug en benen!
  7. Je wilt resultaten zien? En het liefst snel… pas op! Want de kans op blessures neemt toe wanneer je te vaak, te veel en te snel traint, dus doe het rustig aan en bouw op!
  8. Verder heeft (hard)lopen mogelijk een positief effect op het tegengaan van verschillende oorzaken van hartaandoeningen, zoals het verlagen van de bloedruk, maar ook het verminderen van aderverkalking, verlaging van het cholesterolgehalte en het overtollig vet.
  9. Tevens kan hardlopen een positieve uitwerking hebben op jouw hartspier. Het kan deze versterken en een sterkere hartspier betekent een mogelijke, vergrote capaciteit om zuurstof door het lichaam te pompen.
  10. En tot slot one for the ladies… hoogstwaarschijnlijk is de menopauze nog niet aan de orde, maar onder het mom van ‘good to know’: volgens een Amerikaans onderzoek onder 73.000 vrouwen, is regelmatig wandelen goed voor vrouwen die de menopauze achter de rug hebben. Dagelijks een uur wandelen verkleint de kans op borstkanker.

 

voor meer artikelen over o.a mentale vitaliteit klik hier

Een sabbatical? Doen!

Geschreven door

Afstand nemen van de dagelijkse sleur, de tijd nemen om na te denken of helemaal niets doen; een sabbatical is ideaal. Associeert u een sabbatical met verlaten stranden en lapjes stof om de edele delen mee te bedekken? Welnee! Een sabbatical is tegenwoordig zoveel meer en persoonlijk in te vullen. Wij vertellen er meer over…

Wat is, en waarom, een sabbatical?

Kortgezegd biedt een sabbatical de mogelijkheid om even weg te zijn; letterlijk of figuurlijk. Van Dale is er kort over: een verlof, bijvoorbeeld voor studie of om eens iets anders te doen. Het ‘eens iets anders doen’ is wat mensen aantrekt in een sabbatical, want niets hoeft en alles mag. Doordat u tijdens een sabbatical, of verlof, afstand neemt van uw leven, kunt u gaan relativeren en alles in een ander perspectief plaatsen. Hierdoor ziet u bijvoorbeeld uw persoonlijke twijfels in een ander licht. En wordt het nemen van belangrijke beslissingen misschien gemakkelijker.

Maar hoe zet ik de stap?

Een sabbatical begint met het besluiten daartoe. Dus besluit bewust met verlof te gaan en héél belangrijk: formuleer een doel, klein of groot. Door doordacht deze stap te nemen, krijgen twijfels en bijbehorende gedachten (maar ook onderliggende angsten) als ‘Waarom wil ik er even tussenuit?’ en ‘Het is een gekkenhuis op het werk’ geen kans. Een doel helpt de bewustheid te vergroten en daarmee de focus, waardoor de kans aanzienlijk wordt verkleind om onbevredigd van verlof terug te keren.

En hoe plan ik een sabbatical?

Een sabbatical vergt voorbereidingen, en al helemaal als u werkt in dienstverband, maar ook als zelfstandige. Pak uw CAO erbij en check het beleid erop na met betrekking tot (onbetaald) verlof. Dus ga na wat de voorwaarden zijn voor het opnemen van verlof, wat de maximale verlofperiode is en hoe u deze moet aanvragen. Werkt u in dienstverband? Vergeet niet om tijdig uw leidinggevende op de hoogte te brengen en afspraken op papier te zetten. Maar deel niet alleen mee, ga ook in gesprek en vertel het hoe en waarom erachter. En waarom uw werkzaamheden (en daarmee het bedrijf) baat hebben bij uw sabbatical.

Waaraan moet ik denken?

Maak een to do-lijst en stel een begroting op. En vooral het laatstgenoemde is belangrijk, met name als u op onbetaald verlof gaat. Want een sabbatical willen is één, maar het financieren een tweede. Dus ga na welke vaste lasten blijven doorlopen en wat uw sabbatical gaat kosten. Blijft u thuis of gaat u reizen en hoeveel bent u daaraan kwijt? Wellicht kunt u een spaarpotje aanspreken en anders is het zaak om creatief te zijn. Op reis en inkomsten genereren? Indien u flexibel bent, is het verhuren van uw huis tijdens uw afwezigheid een mogelijke inkomstenbron. De to do-lijst is eveneens van groot belang als u gaat reizen, want zoals al bekend: een sabbatical vergt veel voorbereidingen. Enkele voorbeelden: van het stallen van uw fiets en/of auto, tot automatische overboekingen regelen (want de rekeningen moeten betaald worden), maar ook reisverzekering(en) checken, inentingen en (reis)documenten nalopen. En vergeet vooral niet om de reis zelf te regelen (vervoer, vluchten en verblijfplaatsen). En zorgt u ervoor dat uw werk netjes is overgedragen? Indien u huisdieren heeft, wie draagt er zorg voor hen? Maar neemt u juist een sabbatical om thuis te blijven, niets te doen en de dagen te ervaren zoals ze zijn? Een to do-lijst is dan uiteraard overbodig…

Check, check, dubbelcheck… vergeet deze vijf punten niet!

  1. Werkende? Tijdens onbetaald verlof geldt de arbeidsovereenkomst, maar u heeft geen recht op loon.
  2. Daarnaast bouwt u gedurende deze periode geen vakantiedagen of -geld op.
  3. Gaat u niet langer dan achttien maanden er tussenuit? U blijft verzekerd voor sociale verzekeringen, maar u wordt niet doorbetaald tijdens ziekte gedurende uw onbetaalde verlof. Tip: spreek met uw werkgever af om in geval van ziekte, het verlof voortijdig te stoppen.
  4. Reizen, maar met minimale kosten? Er zijn bedrijven, (werk)boerderijen en zelfs hostels die gratis kost en inwoning aanbieden in ruil voor een paar uur werk.
  5. Sabbatical of (onbetaald) verlof ten einde? Plan een overgangsperiode in, vooral als u op reis bent geweest. Dus geef uzelf de tijd om weer rustig te aarden en indrukken te verwerken, in plaats van vanuit het vliegtuig direct aan het werk te gaan. Ga na wat de sabbatical voor u (en uw gezin) heeft betekend en hoe u uw ervaringen kunt toepassen in het alledaagse leven.

Een sabbatical met kinderen

Op verlof, maar met uw kinderen? Indien u thuis blijft en werkt, overweeg dan het ouderschapsverlof (uw recht op ouderschapsverlof bedraagt 26 keer het aantal uren dat u per week werkt, voor een kind tot acht jaar). Op reis? Onder de vijf jaar hebben kinderen geen leerplicht, vanaf vijf tot en met zestien jaar is deze leerplicht er wel en tegenover verzuim staat een boete van honderd euro per dag, per kind. Alsnog reizen? Door uw gezin in Nederland uit te schrijven, valt u buiten de leerplicht. Maar vergeet bij terugkomst niet binnen vijf dagen uw gezin weer in te schrijven. En houdt u ook rekening met overige dingen die een uitschrijving met zich meebrengt? Denkt u ook na of u uw kind(eren) op reis wilt lesgeven?

voor meer artikelen over o.a mentale vitaliteit klik hier

Het Pioppi dieet: goede keuze voor het hart?

Geschreven door

Eind vorig jaar was het ineens een bestseller in Nederland: het Pioppi dieet, een boek van de Britse cardioloog Aseem Malhotra en filmmaker Donal O’Neill. Meer dan 50.000 exemplaren gingen over de toonbank. Veel mensen vallen af door dit dieet, dat ook een levensverlengend effect belooft. Maar er zijn ook geluiden dat het Pioppi dieet ongezond is voor het hart. Is het Pioppi-
dieet wel of geen aanrader?

Pioppi is een piepklein Zuid-Italiaans dorpje, twee uur rijden onder Napels. Het bijzondere eraan is dat de inwoners daar vrijwel allemaal in goede gezondheid een hoge leeftijd bereiken. Over ‘Het geheim van Pioppi’ gaat het boek. Maar de directe aanleiding voor het succes van het boek was het televisieprogramma ‘Dokters van morgen’. Daarin volgden 3 deelnemers het dieet en de leefstijlrichtlijnen uit het boek, met goede effecten op gewicht, middelomtrek, bloeddruk en cholesterol. Ook werden de inwoners van Pioppi gefilmd: charmante oude Italianen die dansten en lachten.

Mediterraan eten

Pioppi is synoniem voor een gezonde leefstijl. Allereerst is er de voeding. De inwoners van Pioppi eten een klassiek mediterraan dieet: veel groenten, fruit, olijfolie, peulvruchten, vis en noten. Dit vullen ze aan met bescheiden hoeveelheden pasta, brood, zuivel en vlees. Van dit dieet is al heel lang bekend dat het gezond is voor hart en bloedvaten. Verder zijn de inwoners van Pioppi tot op hoge leeftijd actief, bijvoorbeeld door te werken in de moestuin en veel te wandelen. Ze eten nauwelijks snacks en tussendoortjes, hebben een rijk sociaal leven en heel weinig stress. Dit zijn allemaal uitstekende voorwaarden om een lang, gezond en gelukkig leven te leiden en dit zijn ook de adviezen die in het boek genoemd worden.

Kritiek

Tot zover is er niets aan de hand. Maar tóch roept het Voedingscentrum dat het Pioppidieet ongezond is. Hoe kan dat? Dat komt omdat de cardioloog Malhotra zijn eigen draai geeft aan het klassieke Mediterrane dieet. Hij is om te beginnen een fervent tegenstander van suiker. Volgens hem is er overtuigend wetenschappelijk bewijs dat suiker niet goed is voor de gezondheid. Veel artsen en diëtisten zijn het hier overigens hartgrondig mee eens. Maar Malhotra gaat nog een stap verder, want hij schrapt ook andere koolhydraten uit het dieet. Dus ook pasta, brood of rijst. Hij zegt dat hij dit doet omdat hij een verbeterde versie van het mediterraan dieet wil bieden, met veel effect op het lichaamsgewicht. Bij mensen die diabetes type 2 hebben of die insulineresistent zijn, kan het beperken van koolhydraten helpen om de bloedsuikers op het juiste peil te krijgen. En koolhydraatarm eten heeft als voordeel dat je er – zeker in het begin – goed van afvalt. Vandaar dat de deelnemers aan het programma ”Dokters van morgen” zo’n goed resultaat boekten. Het Voedingscentrum is niet tegen het schrappen van suiker, maar vindt wel dat je brood, aardappelen en pasta moet blijven eten.

Niet bang voor vet

In het Pioppi-dieet heeft vet een grote rol. Om te beginnen natuurlijk het gezonde onverzadigd vet zoals in olijfolie. Maar Malhotra is ook helemaal niet bang voor verzadigd vet, zoals in vlees, volle zuivel, kokosolie en roomboter. Hier is het Voedingscentrum ook op tegen. Ze vinden dat kokosolie niet thuishoort in een mediterraan dieet, en daar hebben ze wel een punt, want het is echt een vreemde eend in de bijt. Verder hanteert het Voedingscentrum nog steeds de richtlijn van maximaal 10 energieprocent verzadigd vet in de voeding, omdat dit het cholesterolgehalte kan verhogen. Omdat het Pioppidieet arm is aan koolhydraten, stijgt bijna als vanzelf het vetgehalte van de voeding en kom je daarmee boven die 10 procent. Is dat erg? Niet volgens Malhotra: ‘Als je in verhouding vetrijk eet en minder suikers en koolhydraten, verbeteren je bloedvetten‘. En dat is ook de ervaring van veel mensen die koolhydraatbeperkt eten.

21-dagenplan

Op de voorkant van het boek staat dat het ‘een lifestyleplan in 21 dagen’ is. Dat is opvallend, want de mensen in Pioppi eten hun hele leven zo. Juist dat is de reden dat ze zo oud worden. Waarom dan toch die 21 dagen? Malhotra zegt in een interview: ‘Omdat we op die manier mensen willen verleiden om dit dieet eens te proberen. We laten ze zien dat je al met drie weken heel veel effect bereikt met een andere voeding en leefstijl. Kijk maar naar de deelnemers uit het televisieprogramma. En als je eenmaal hebt gemerkt hoe goed je je voelt met het Pioppi-dieet, ga je door. Want natuurlijk is deze leefstijl juist gezond als je het langer volhoudt.’

Wel of niet Pioppi?

Om te beginnen: er is helemaal niks mis met het mediterraan dieet, dus dat kunt u echt met een gerust hart doen. Wilt u daarnaast ook afvallen? Dan is suiker laten staan sowieso een goed idee: geen frisdrank, koekjes, snoep en geen suiker in koffie en thee. Als u snel wilt afvallen of (pre)diabetes heeft, kunt u ook kleinere porties eten van brood, rijst, aardappelen en pasta. Het beste is het om dat te doen in overleg met een diëtist. Qua vet is het raadzaam om te kiezen voor gezond vet uit olijfolie, vette vis en noten. Een beetje roomboter of volle zuivel kan best, maar overdrijf het niet. Zo profiteert u optimaal van het beste van Pioppi!

  • Het Pioppi dieet. Een lifestyleplan in 21 dagen. Aseem Malhotra en Donal O’Neill.
  • Pioppi – het kookboek. Aseem Malhotra, Donal O’Neill en Nora French (verschijnt eind januari 2019)

voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Honderdplussers op Sardinië

Geschreven door

 

De inwoners in het noorden van Sardinië lopen tot wel 15 kilometer per dag, eten gezond en hebben een groot sociaal netwerk. Is dit waarom deze regio zoveel 100-plussers telt en relatief weinig hartpatiënten? We reizen af naar het mooie Italiaanse eiland, op zoek naar het geheim van deze eilandbewoners. Dit kunnen wij van ze leren.

In sommige delen van de wereld worden de mensen heel oud. Veel ouder dan elders. En ook nog eens met relatief weinig ouderdomskwalen. Deze ‘Blue Zones’ tellen de hoogste percentages honderdplussers ter wereld. Ook op het prachtige Italiaanse eiland Sardinië – om precies te zijn het noordelijke deel van de provincie Ogliastra – vind je zo’n Blue Zone.

We ontmoeten er wetenschapper Gianni Pes, die verbonden is aan de Universiteit van Sassari en onderzoek doet naar de leef- en eetgewoonten van de lokale bevolking. Pes ontdekte de Blue Zone zo’n twintig jaar geleden, toen hij als epidemioloog de sterfelijkheid op Sardinië bestudeerde. Hij zag dat er een veel groter deel van de bevolking aanzienlijk ouder werd dan elders op Sardinië. Deze mensen blijven tot op hoge leeftijd fit, en hart- en vaatziekten en diabetes komen relatief weinig voor.

Hij kon het eerst niet geloven, want het is een economisch achtergesteld gebied. Ook bijzonder is dat de mannen er gemiddeld net zo oud worden dan vrouwen. In de rest van de wereld worden vrouwen juist ouder. Wat precies het ‘geheim’ is van deze honderdplussers, zijn Gianni Pes en zijn onderzoeksteam nog volop aan het onderzoeken. Maar van een aantal factoren is al wel duidelijk dat ze een belangrijke rol spelen. En daar kunnen wij Nederlanders ons voordeel mee doen.

Veel bewegen

Fysieke activiteit is een van de belangrijkste factoren. ‘In dit deel van Sardinië wonen van oudsher veel schaapsherders. We hebben met activity trackers gemeten dat ze tot wel 15 kilometer per dag lopen, in gebieden met relatief grote hoogteverschillen.’ Die grote cardiovasculaire inspanning is goed voor je hart. ‘Maar’, reageert hij nuchter, ‘we kunnen natuurlijk niet allemaal gaan leven als Sardijnse schaapherders. Wel kun je veel doen om in de buurt te komen. Ik sta zelf elke dag vroeg op om zeven kilometer te snelwandelen, voor ik ga werken.’

Een gezond gewicht

Een gezond gewicht biedt geen garantie op een lang gezond leven. Maar er zijn – dat wijzen ook andere Blue Zones uit – vrijwel geen honderdplussers met zwaar overgewicht. Gianni Pes let zelf ook op de kilo’s. ‘Ik ben bijvoorbeeld radicaal gestopt met het drinken van suikerrijke frisdranken en meer gaan bewegen.’

Een rijk sociaal leven

De bewoners van de Blue Zone in Sardinië hebben ook een sterk sociaal netwerk. ‘Ouderen zijn hier niet eenzaam’, vertelt Pes. ‘Er zijn hier vrijwel geen bejaardenhuizen. Er leven soms vijf generaties in één huis.’

Een gezond, mediterraan eetpatroon

Regelmatig verschijnen er studies die aantonen dat een Mediterraan eetpatroon een beschermend effect heeft bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Dat speelt ook zeker een rol in de Sardijnse Blue Zone. Wat opvalt is dat de bewoners veel gefermenteerde voedingsmiddelen eten, zoals een bepaald type zuurdesembrood. Gefermenteerde producten, zoals yoghurt en zuurkool, bevatten ‘goede’ melkzuurbacteriën die bijdragen aan een evenwichtige samenstelling van de bacteriën in je darmen. Ook ‘prebiotische’ groentes, zoals chicorei, artisjok, ui, knoflook en asperges, staan er veelvuldig op het menu. Die zijn eveneens goed voor de darmgezondheid.

Daarnaast eten de Sardijnen veel geitenmelkproducten. Die bevatten boterzuur: een belangrijke energieleverancier van de cellen in de wand van de dikke darm. En ze zweren bij hun dagelijkse glaasje Cannonau. Deze rode wijn heeft een hoog gehalte aan antioxidanten, al vinden we voor het gezondheidseffect daarvan geen echt wetenschappelijk bewijs.

Goede genen

Ook genen spelen een belangrijke rol bij de hoge levensverwachting. De Blue Zone in Sardinië is vroeger getroffen door malaria. Een theorie is dat overlevers van malaria beter ontstekingen kunnen onderdrukken. Dat zou helpen bij het verminderen van plaques (aderverkalking) in de bloedvaten. Hierdoor zijn de bewoners van dit gebied beter beschermd tegen hart- en vaatziekten, al is het effect hiervan lang niet zo groot als de hierboven genoemde factoren, aldus Pes.

Een doel in je leven

‘Zorg ervoor dat je altijd een doel houdt in je leven, ook als je ouder bent’, adviseert Gianni Pes. ‘Blijf nieuwsgierig, leef con passione en train zowel je lijf als je hersenen.’

Heeft de Italiaanse onderzoeker nog meer tips? Pes leunt achterover en denkt diep na. Dan, lachend: ‘Zorg ervoor dat je je humor behoudt. Lachen is gezond.’ Hij heft zijn glas en proost: ‘Akentannos!’ Een Sardijnse wens, legt hij uit. ‘Dat je maar ouder dan 100 mag worden.’

Meer lezen over de Blue Zones?

‘De Blue Zones methode’, van de Amerikaanse auteur Dan Buettner, beschrijft hoe je kunt eten en leven volgens de oudste mensen ter wereld.

Prijs: € 20,-

voor meer artikelen klik hier

Hella de Jonge:ik ben zo’n vrouw  die niet werd herkend als hartpatiënt

Geschreven door

Kunstenares en schrijfster Hella de Jonge (69) werd met haar lichamelijke klachten eindeloos van het kastje naar de muur gestuurd. Pas na een hartinfarct tijdens de fietstest belandde ze bij de cardioloog. Zelfs specialisten weten niet precies hoe het vrouwenhart functioneert. Dat concludeert Hella in haar autobiografische werk Hartschade. Ze ging op zoek naar de oorzaken van haar hartpijn, inclusief trauma’s in haar leven.

Hoe kwam je tot het schrijven van een boek over hartzaken?

Twee jaar geleden was ik zo ziek van alle medicatie na het hartinfarct dat ik niets meer kon. Ik zat daar maar met mijn iPad. Tot ik een artikel op nu.nl las, over cardioloog Janneke Wittekoek en haar visie op de zorg voor vrouwen met hartfalen. Dat veel vrouwen niet worden herkend als hartpatiënt. Klachten worden gebagatelliseerd, de focus is niet op het hart. Het was zo’n eyeopener. “Ik ben die vrouw!”, dacht ik onmiddellijk. Ik werd steeds maar weggestuurd, van het kastje naar de muur. Geen arts, maar mijn eigen dochter had aangedrongen op een fietstest. Ik belandde direct met een hartinfarct in het ziekenhuis. De reumatoloog had het niet gezien. Er was wel een alerte gastro-enteroloog. Omdat hij coschappen gelopen had op de hartafdeling herkende hij wel de symptomen. Mannen krijgen veelal pijn op de borst bij hartproblemen, maar vrouwen hebben rug- of buikpijn of andere klachten. Ik vind het nu ontzettend belangrijk om het vrouwenverhaal door te geven. Artsen moeten bij vrouwen eerder aan het hart leren denken. Hoogleraar Cardiologie voor vrouwen Angela Maas heeft het over holistisch kijken. Omdat stress een risicofactor bij het ontstaan van hartklachten is, wilde ik voor mijn boek ook op zoek waar stress in mijn geval vandaan kwam. Ik ging het gesprek aan met mijn vader en mijn dochter Roos. Roos verloor haar zevenjarige dochter Maggie. Een hartoperatie werd haar fataal. Het verdriet van je dochter aanzien, het was een zwaar proces. De stress was onvoorstelbaar. Zelf had ik mijn zoon Jork met drie maanden verloren, mogelijk ook aan hartfalen. Er was verwantschap.

Met al die hartklachten in de familie is het toch verbazingwekkend dat je ook zelf niet aan je hart dacht.

Klopt. Ik heb een immuunziekte en last van mijn darmen. Mijn hart was ijzersterk, dacht ik. Misschien hield ik mezelf voor de gek. Ik was nooit bij een cardioloog geweest.

Waarom ging je het gesprek met je vader aan?

De reden dat ik mijn vader opvoerde, was om de man-vrouwrelatie te laten zien. Met de arrogantie waarmee hij over vrouwen sprak, mijn schrijfwerk en gezondheidsklachten nooit serieus nam, is hij het prototype van de patriarch. Het houdt direct verband met hoe het gaat in het ziekenhuis. Het moet echt anders.

Leef je nu anders dan voorheen?

Ik leefde al gezond, maar mijn ontbijt heb ik toch rigoureus veranderd. Lactose-intolerant was ik voorheen ook, maar ik nam toch yoghurt en melk vanwege het calcium. Toen mijn man wilde stoppen met melkproducten, zijn we overgestapt op kokosyoghurt, soja- en havermelk. Sindsdien drink ik geen druppel melk meer. Voedingssupplementen gebruik ik ook. Verder staat er vis op het menu, geen vlees. Witmeel ook niet. Het is een streng dieet, maar zo blijf je sterk met zo min mogelijk pillen. Niet dat ik anti-dokter ben. Zonder stents was ik er niet meer geweest. Maar zoals gezegd maakten die pillen me ziek. Ik neem nu alleen nog medicatie die écht nodig is en ook helpt. Dat is één pil, een bloedverdunner, en een kwart pleister Minitran om de vaten te verwijden. Los van voedsel krijg ik energie door dingen te doen die ik leuk vind. Dat ik afgelopen oktober samen met Freek dagelijks de tentoonstelling Het Volle Leven in het Groninger Museum draaide, vond ik knap van mezelf. Ik ben hartpatiënt, maar geef niet toe. Ik wil niet angstig leven.

Heb je tips voor andere hartpatiënten, vrouwen met name?

Omdat je wilt blijven leven, slik je in eerste instantie het voorgeschreven standaardpakket. Maar de invloed die het op je gestel kan hebben, blijkt soms heel heftig. Op je geest, je seksualiteit, je spieren. Nu bekend is dat de meeste pillen op mannen getest worden, blijkt dat je als vrouw vaak al met de helft afkunt. Als je last hebt van bijwerkingen overleg met je cardioloog of het mogelijk is om de medicatie te minderen. Als patiënt ben je een leek en afhankelijk, maar dat betekent nog niet dat je alles hoeft te slikken. Laat je niet overrompelen. Luister naar je lichaam, blijf alert en denk mee. En vooral geniet van de dingen die je wel hebt, hoe moeilijk dat soms is.

voor meer artikelen klik hier

Hart- en vaatziekten? Maak jezelf beter

Geschreven door

Nieuw boek over leefstijl bij hart- en vaatziekten

Internist Hanno Pijl en diëtist Karine Hoenderdos hebben een missie: ze willen laten zien hoe een gezonde leefstijl bij hart- en vaatziekten kan zorgen voor minder medicijnen en meer energie. Ze pleiten voor het stap voor stap veranderen van de leefstijl, zodat gezond leven echt haalbaar wordt.

Dat deze aanpak werkt, blijkt wel uit het succes van het eerdere boek ‘Diabetes type 2? Maak jezelf beter’ van beide auteurs. Inmiddels zijn daar meer dan 20.000 exemplaren van verkocht. ‘We krijgen nog steeds mails van patiënten die ons boek hebben gebruikt en nu geen insuline meer nodig hebben. Of reacties van huisartsen die dit boek aanraden bij hun patiënten’, vertelt Hoenderdos. ‘Leefstijl is niet alleen cruciaal bij diabetes type 2. Dat geldt ook voor leefstijl gerelateerde hart- en vaatziekten en de risicofactoren, zoals een hoog cholesterol en een verhoogde bloeddruk. Daarom besloten we ook een boek te schrijven voor mensen met hart- en vaatziekten of een hoog risico daarop.’

Tien stappen

In het boek ‘Hart en vaatziekten? Maak jezelf beter’ worden 10 stappen besproken die je kunt nemen om je gezondheid te verbeteren. Hoenderdos: ‘Een gezonde leefstijl is zo’n ruim begrip, dat veel mensen niet weten waar ze moeten beginnen. We geven het graag handen en voeten door “leefstijl” in te delen in 10 verschillende stappen. De eerste stap is bijvoorbeeld om elke ochtend te beginnen met een half uur voor jezelf, waarin je tijd neemt voor bewegen, een gezond ontbijt en ontspanning. Zo begin je de dag goed en zo lever je meteen een bijdrage aan je gezondheid, elke dag weer. De andere stappen gaan bijvoorbeeld over meer variatie in je eetpatroon, afvallen, minder stress en het afbouwen van ongezonde gewoontes. Je kiest zelf de volgorde van de stappen, en je bepaalt zelf de tijd die je voor elke stap nodig hebt. Dit boek is daardoor ook heel geschikt om samen met je diëtist of leefstijlcoach te volgen.’

Mediterraan eten

De basis van de voedingsadviezen is het mediterrane dieet. Hoenderdos: ‘En daarmee bedoelen we niet dat je veel pasta en pizza gaat eten, maar dat je terug gaat naar het mediterrane voedingspatroon van de jaren vijftig. Dat betekent véél groenten en verder fruit, regelmatig vis, kip, noten, olijfolie, zuivel, volkoren granen en peulvruchten. We raden aan om suiker en bewerkte producten drastisch te beperken, omdat die producten een slecht effect hebben op de bloedvetten, het bloedsuiker en het gewicht. Mediterraan eten is heel puur, gevarieerd en ook erg lekker. Natuurlijk staan er ook recepten in het boek, plus vier weekmenu’s. De recepten zijn eenvoudig en goed te doen, ook als je geen ster bent in de keuken.’

Verrassend

Sommige adviezen in het boek zullen misschien verrassend zijn. Veel mensen hebben immers nog de gedachte dat ze mager en zoutloos moeten eten als ze een hart- of vaatziekte hebben. Maar dat ligt genuanceerder. Hoenderdos: ‘Te veel zout is voor niemand goed, maar zoutloos eten is lang niet altijd nodig. Het gaat om de balans in de mineralen in de voeding. Als je veel groenten eet, en weinig bewerkte producten uit de voedingsindustrie, dan krijg je als vanzelf minder natrium binnen en juist meer van het goede kalium. Zo verbetert de bloeddruk.’ Ook is minderen met suikers en koolhydraten belangrijker dan minderen met vetten, vertelt Hoenderdos: ‘We krijgen in verhouding veel koolhydraten en suiker binnen, bijvoorbeeld in de vorm van snoep, koek, snacks, witte pasta, witte rijst en witbrood. Juist die koolhydraten hebben een negatief effect op de bloedvetten. Minder koolhydraten eten, met name minder suiker, kan de bloedvetten verbeteren. En vet heeft wel degelijk een functie voor onze gezondheid. Vette vis, noten en olijfolie horen er echt bij in een gezonde voeding. Bovendien geven die smaak en verzadiging, waardoor de drang om te snoepen afneemt.’

Compleet

Voeding is echt niet de enige factor die in het boek aan bod komt. Hoenderdos: ‘Gezond leven is meer dan goed eten. Het draait ook om slapen, je batterij op een goede manier opladen, dagelijkse beweging en sociale contacten. Al deze aspecten komen in het boek aan de orde. Met dit boek kun je je complete leefstijl op een haalbare en vooral praktische manier verbeteren. Kleine aanpassingen kunnen al zorgen voor groot resultaat.’

Kopen?

Neem dan contact met ons op.

Hart- en vaatziekten? Maak jezelf beter. Hanno Pijl en Karine Hoenderdos. Uitgeverij Fontaine, 192 pagina’s, ISBN 978 90 5956 890 7, € 22,99

voor meer artikelen klik hier

Goede (hart)voornemens

Geschreven door

Met het einde van het jaar in zicht en het nieuwe jaar voor de deur, is het tijd voor de welbekende goede (hart)voornemens. Wil jij in het nieuwe jaar jezelf ontwikkelen én tegelijkertijd anderen helpen? Young & Yearning helpt jou vooruit op weg naar een verbeterde versie van jezelf, voor jezelf. Wij presenteren vier doelen, de vijfde mag jijzelf invullen…

  1. Stoppen met roken

First things first: rook jij nog? Stoppen! Wij hoeven jou niet te vertellen wat roken met lichaam en geest doet en hoe slecht het is, met name voor hart- en vaatpatiënten. Maar lukt het jou ondanks alle alarmbellen niet om te stoppen met roken en ben jij nog op zoek naar het laatste duwtje in de rug? Hier komt het… met roken schaad je niet alleen jezelf, maar ook andere mensen.

Waarschijnlijk ben jij al bekend met de gevaren van meeroken, want let’s face it: meeroken is zwaar funest. Dus waarom kies jij er alsnog voor om ongevraagd anderen aan de gevolgen van jouw slechte gewoonte bloot te stellen? Wist jij dat samenwonen met een roker in huis de kans op hart- en vaatzieken, zoals een hartaanval en beroerte, vergroot? Tevens vergroot het de kans op longkanker. En wist jij dat kinderen, zij zijn nog in ontwikkeling, zelfs nog kwetsbaarder zijn voor meeroken?

  1. Leer reanimeren!

Aangezien wij gefocust zijn op jezelf ontwikkelen én tegelijkertijd anderen helpen: leer reanimeren! Als hartpatiënt(e) weet jij als geen ander hoe kostbaar het leven is. Maar ben je in staat in geval van nood eerste hulp te verlenen én wanneer een levensbedreigende situatie zich voordoet het verschil tussen leven en dood te betekenen door middel van reanimeren? Leren reanimeren is van levensbelang, want de overlevingskans na een hartinfarct (of hartstilstand) is groter, wanneer binnen zes minuten wordt gestart met reanimeren.

Een reanimatie bestaat uit het geven van hartmassage in combinatie met beademing en zorgt voor een kunstmatige overname van de gestokte ademhaling en bloedsomloop. Een ‘gratis-en-voor-niets’ bijkomstigheid van dit goede voornemen is het bijkomende domino-effect: volg een reanimatiecursus met een vriend, vriendin of een ander wie jou aan het hart gaat en zeg het voort, geef het door. Dankzij het domino-effect wordt jouw goede voornemen het hele jaar voortgezet.

  1. Minder met alcohol

Over het domino-effect gesproken: wanneer jij mindert met alcohol, volgen anderen. Althans, die kans is aanwezig. Maar hoezo eigenlijk minderen? Omdat jongeren en alcohol een verhaal op zichzelf zijn. De nevenfactoren van alcohol op het hart en vaatstelsel zijn algemeen bekend en de kans op verslaving is dermate aanwezig, dat onderzoeken die mogelijke positieve uitwerkingen toelichten, in het niet vallen. Of zoals professor Dr. J. Casas in het ‘British Medical Journal’ zei: ‘De kans op hartziekten verminderen? Bezoek de groenteman en niet de slijter.’ Het algemene advies van de Gezondheidsraad luidt dan ook: ‘Drink jij niet? Houden zo! Drink jij wel? Drink maximaal één glas per dag.’

Aangezien de hersenen zich tot ten minste het 25e levensjaar ontwikkelen, brengt alcoholinname voor jongeren acute gezondheidsrisico’s met zich mee. Een verstoorde hersenontwikkeling, maar ook verminderde leer-, studie- en werkprestaties en een verhoogd risico op verslavingsproblemen op latere leeftijd. Daarnaast werkt het geheugen slechter en neemt naast controlevermindering, tevens het reactievermogen af. En ben jij ermee bekend dat jongeren in mindere mate last hebben van het slaapopwekkende effect van alcohol? Hierdoor is de remming kleiner en kun je langer doordrinken. Maar een weekend doordrinken is allesbehalve risicoloos en een ware aanslag op jouw gezondheid: het lichaam heeft twee dagen nodig om te herstellen. Alsnog een borrel op z’n tijd? Drink met mate. Jouw hart is je dankbaar!

  1. Beweeg eens meer

Hart- en vaatpatiënten zijn gebaat bij bewegen. Onder andere de doorbloeding van het hart en bloedvaten wordt bevorderd en het vernauwingsproces in de kransslagaders wordt afgeremd. Maar wij gaan niet roepen: ‘Je moet en zult sporten!’ Immers, de keus is en blijft aan jou. Maar loop jij altijd na verloop van tijd tegen een betonnen blok aan als het op sporten aankomt? Wees minder streng voor jezelf en leg de lat lager. Je hoeft niet per se direct te beginnen met een intensief trainingsprogramma om lichaam en geest te verblijden (inderdaad, een van de positieve uitwerkingen van sporten) maar ga eens bewegen.

Ik hoor je denken: ‘Bewegen, maar dat doe ik toch al?’ Wel, het zal je verbazen hoe weinig wij daadwerkelijk op een dag bewegen en hoe makkelijk het erbij inschiet. Dus maak bewust een wandeling na het avondeten in plaats van onderuit op de bank te gaan liggen en pak waar mogelijk de fiets in plaats van de auto of het Openbaar Vervoer. Afhankelijk van de auto of bijvoorbeeld de bus, tram of trein? Daag jezelf uit en parkeer de auto verder of stap een halte later op of eerder uit, en je zult zien wanneer je dagelijks een bewuste keuze maakt om te bewegen, het al gauw zijn uitwerking heeft op wekelijkse, maandelijkse en  jaarlijkse basis. En zie daar, plotseling ren je wel een blokje om! And guess what? Je vindt het nog leuk ook!

5…

(hart)voornemens

voor meer artikelen klik hier

Waarom iedere vrouw zou moeten stoppen met roken

Geschreven door

En waarom zij het daarmee moeilijker hebben dan mannen. Dat roken slecht voor het hart is, weten we natuurlijk al lang. Maar wist u ook al dat het voor vrouwen nóg moeilijker is om van deze ongezonde verslaving af te komen dan voor mannen?

In de jaren vijftig was roken nog vooral een ‘mannenhobby’, maar mede dankzij de emancipatiegolf en de uitvinding van de light-sigaret (een slim marketingtrucje van de tabaksindustrie), kwamen daar in de loop der jaren steeds meer vrouwen bij. Hoewel het aantal vrouwen dat rookt jaarlijks flink afneemt (van 25 procent in 2007 naar 19 procent in 2017), zijn er nog steeds schrikbarend veel dames afhankelijk van nicotine. Ook in vergelijking met andere Europese landen zijn Nederlandse vrouwen stevige paffers. 1 op de 10 stopt zelfs niet eens tijdens de zwangerschap.

In ons land is roken nog steeds een van de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte. Rokers leven gemiddeld 13 jaar korter. Hoewel de focus meestal op longkanker ligt, zijn hart- en vaatziekten net zo’n belangrijke gevolg van roken. De nicotine in sigaretten zorgt namelijk voor een verhoogde bloeddruk, koolmonoxide zorgt voor een verminderd zuurstofgehalte in het bloed en de kleine tabaksdeeltjes zorgen dat de vaatwand sneller beschadigd raakt. Daardoor stijgt de kans op onder andere een hartaanval.

Uit onderzoek blijkt dat de risico’s voor vrouwelijke rokers groter zijn dan voor mannelijke. Vrouwen blijken bijvoorbeeld de kankerverwekkende stoffen in sigaretten langzamer af te breken dan vrouwen, maar ze krijgen gemiddeld ook op een veel jongere leeftijd een hartaanval in vergelijking met mannelijke nicotine-afhankelijken.

Stoppen is altijd zinvol

Alle reden dus om de rooklucht voorgoed vaarwel te zeggen. Op welke leeftijd dan ook! Want hoe veel en hoe lang iemand ook heeft gerookt, stoppen is altijd zinvol. Binnen 2 uur na de laatste sigaret zijn de hartslag en bloeddruk al gedaald tot het normale niveau, waardoor de kans op een hart- en vaatziekten aanzienlijk afneemt. En na 15 jaar heeft u zelfs evenveel kans om een hartinfarct te krijgen als iemand die nog nooit een sigaret heeft aangeraakt.

Helaas zit er nóg een addertje onder het gras wat betreft de nadelige verschillen die vrouwen ondervinden ten opzichte van het andere geslacht: ze hebben namelijk meer moeite om te stoppen. En nee, dit komt niet omdat zij minder sterk in hun schoenen staan, maar puur omdat hun hersenen anders omgaan met nicotine. Hoe dit komt is nog niet precies bekend, maar het heeft te maken met de hoeveelheid nicotine-receptoren in de hersenen. Vrouwen bleken er daar minder van te hebben, ontdekten Amerikaanse onderzoekers. Oftewel: vergeleken met mannen zijn vrouwen minder vaak lichamelijk afhankelijk van de nicotine, maar spelen bij hen geestelijke factoren een grotere rol bij verslaving. De geur van rook bijvoorbeeld, of de gewoonte om een sigaret op te steken.

Dit betekent dus dat zij ook meer baat hebben bij een andere methode om te stoppen. Nicotinepleisters zijn bij hen minder succesvol, ze hebben meer aan psychische ondersteuning, gedragstherapie of ontspanningstechnieken. En daar ligt nog een extra uitdaging, ontdekten onderzoekers in Taiwan. Zij zagen dat mannen veel vaker slaagden in hun stoppoging, en dit had vooral te maken met het feit  dat vrouwen bang waren om dikker te worden. Bovendien kregen de dames minder mentale support van hun partners dan de heren.

Hormonen

Een van de belangrijkste redenen waarom vrouwen meer moeite hebben met stoppen, zijn de vrouwelijke hormonen. Het lijkt erop dat de afname van oestrogeen en progesteron in het lichaam ervoor zorgt dat de ontwenningsverschijnselen na het stoppen heftiger zijn en het verlangen naar een sigaret daardoor groter. Het goede nieuws is dat de hormoonschommelingen wel goed te peilen zijn. Tussen de eisprong en de menstruatie is volgens wetenschappers het beste moment om te stoppen en vlak er na de menstruatie het slechtste moment.

Ook in een andere levensfase benadelen hormoonschommelingen de vrouwelijke rokers. Zo komen vrouwen die roken gemiddeld 2 tot 3 jaar eerder in de overgang en hebben zij ook meer last van overgangsklachten. Ruim voor die tijd stoppen loont: vrouwen die dat deden, hadden de helft minder last van opvliegers.

Wilt u de uitdaging aangaan en stoppen met roken? Antirookgoeroe Allen Carr, die wereldwijd al miljoenen mensen van de nicotine afgekregen heeft, schreef een boek speciaal gericht op vrouwen: Stoppen met roken voor vrouwen – snel, voorgoed en zonder gewichtstoename.

voor meer artikelen klik hier