Jan van Overveld: Volgestopt met medicijnen voelde ik me steeds slechter

Jan van Overveld (63), voorzitter van Hartpatiënten Nederland, hoort al sinds zijn jeugd over hartaandoeningen. Zijn vader was behalve hartpatiënt ook voorzitter van onze stichting. Rond zijn 40e belandde Jan in het ziekenhuis met symptomen van een hartinfarct, maar dat bleek vals alarm. Toch volgde een lang traject van medicatie inname. Toen hij daar radicaal vanaf wilde, kreeg hij het gevoel door artsen bang gemaakt te worden.

Natuurlijk begint een gesprek in coronatijd over corona. Van Overveld zucht: “Helaas zijn er nog geen vooruitzichten die op korte termijn uitkomst bieden. Voorlopig zullen we nog volop rekening moeten houden met de vele beperkingen die corona met zich meebrengt.”

Nu over hart- en vaatziekten. Dat zit in je familie?

“Zeker, mijn vader kreeg met 38 jaar een hartinfarct. Ik was toen twaalf. De kennis van hart- en vaatziekten stond nog in de kinderschoenen. De meeste mensen die een hartinfarct kregen, gingen dood. Dus het hing erom. Mijn vader overleefde destijds een noodzakelijke openhartoperatie in het Antoniusziekenhuis. Hij stierf alsnog jong, met 54 jaar, niet aan hartfalen, maar aan agressieve prostaatkanker. Tot die tijd had hij zich maximaal ingezet voor Hartpatiënten Nederland. Mijn moeder eveneens. Met zo’n voorgeschiedenis ga je je dingen afvragen als je zelf de leeftijd bereikt waarop je vader problemen kreeg. Eind jaren ’90 kreeg ik plots een beklemmend gevoel op de borst en trok ik lijkbleek weg. De huisarts stuurde me direct naar het ziekenhuis. Het moest een hartinfarct zijn. Ik bleek uiteindelijk alleen een extreem hoge bloeddruk te hebben. Mazzel zogezegd. Stress had zeker een rol gespeeld. Ik had het druk. Met jonge kinderen thuis en een eigen zaak waarin ik dubbele werkuren draaide. Hoe dan ook kreeg ik medicatie tegen die hoge bloeddruk. Die bleef evenwel oplopen. Ik kreeg almaar zwaardere en meer medicatie. Naar de oorzaak van mijn klachten werd niet gekeken. Het was de reinste symptoombestrijding.”

En hoe ging het toen verder met je?

“Na een tijdje slikte ik ook zware pillen tegen hoog cholesterol. Ik kreeg er spierpijn en spierafbraak van, bekende bijwerkingen. Ondertussen ontwikkelde ik diabetes type 2. Daar kreeg ik toen ook weer medicatie voor, al snel de maximale dosering. Er kwam nog een bètablokker bovenop. Mijn conditie werd steeds slechter. De diabeteswaarde was dusdanig hoog dat de arts zei: ‘Als het niet minder wordt, moeten we insuline voorschrijven.’ De doctoren vonden het, ook gezien mijn erfelijke belasting, een wonder dat ik nog geen hartinfarct had gehad. De trigger om zélf iets aan deze situatie te veranderen, kwam toen ik in een diep dal belandde nadat mijn echtgenote in 2013 plotseling overleed.”

Wat gebeurde er op medisch vlak?

“Ondertussen was ik steeds kritischer naar mijn behandeling gaan kijken. Ik was van oudsher geïnteresseerd in hartzaken, verslond publicaties daaromtrent en sprak met de vele artsen en hoogleraren die ik kende. Mijn behandeling deugde niet. Die was gestoeld op verkeerde uitgangspunten. Ik zag de positieve resultaten van mensen die met vergelijkbare problematiek een andere weg hadden gekozen. Ik werd mijzelf steeds bewuster dat je met leefstijl veel kunt bereiken en zelfs diabetes type 2 kunt omkeren. Ik besprak dit met mijn behandelaars en die reageerden allemaal hetzelfde: ‘Stom als je dat zou doen. Dat is alweer de zoveelste hype. Nu kun je nog komen binnenwandelen. Straks kom je misschien binnen op een brancard met een herseninfarct, ben je niet meer aanspreekbaar en weet je je eigen naam niet meer. En tja: de bijwerkingen van de medicatie vallen wel mee toch?’ Ze beseffen niet dat ze je met dit soort gepraat bang maken. Het zou een enorm risico zijn. Maar het was mijn risico. Mijn eigen risico dat al begon toen ik uit de box kwam en leerde kruipen. Ik geloofde in mijn gelijk en wilde bewijzen dat ik geen patiënt was. Dus zo’n twee jaar geleden besloot ik het roer finaal om te gooien: koolhydraatarm eten en stoppen met alle medicijnen. Het enige dat ik tegen mijn dokters zei was: laat alstublieft op mijn verzoek regelmatig bepaalde bloedwaarden prikken.”

Nieuwsgierig hoe Jan van Overveld verhaal afliep? U kunt zijn inspirerende relaas lezen in ons HPNLmagazine!

Vaccinatie perikelen

Nog nooit was het voor ons zo moeilijk als nu. De hele wereld staat op zijn kop. Corona maakte veel slachtoffers. Althans dat is het beeld dat wij hebben en dat ons constant voor ogen gehouden wordt.

Als belangenvereniging voor hartpatiënten timmeren wij al ruim 50 jaar aan de weg. Volstrekt objectief en onafhankelijk. Wij vormen onze eigen mening en publiceren vaak artikelen waar de media, om welke reden dan ook, geen aandacht aan besteden.

Denk daarbij aan medicijnen. Nieuwe behandelingen. Bijwerkingen. Steeds weer stellen wij ons de vraag: is dit bewezen veilig en bewezen effectief? En natuurlijk ook of het meerwaarde heeft. Maar wij waken ook over regels die de overheid stelt aan behandelingen. In onze ogen is de waarde van een leven niet in geld uit te drukken, terwijl men dat vaak wel doet.

Jarenlang bevochten wij de lange wachtlijsten. Mensen overleden onnodig omdat ze niet tijdig geholpen konden worden. Wij voerden rechtszaken omdat behandelingen werden uitgesteld. Altijd werden argumenten door de overheid gebruikt dat er te weinig geld was. Meer IC-bedden? No way. Daar hebben we het geld niet voor. De kosten van de gezondheidszorg zijn niet meer op te brengen. Daar moeten we paal en perk aan stellen. Men bedacht een vreselijk ingewikkeld budgetteringssysteem. Daarachter konden verzekeraars en zorgverleners zich verschuilen. En de hartpatiënt? Die had het nakijken. Wij durven gerust te stellen dat op die manier vele levens onnodig verloren zijn gegaan. Puur vanwege prioriteiten en omdat het geld er niet zou zijn.

Maar nu terug naar corona. Het blijkt dat geld geen probleem is. Inmiddels heeft onze overheid al meer dan 60 miljard moeten uitgegeven. Dat is een gigantische bedrag. Dat men zo ruimhartig te werk gaat verdient zeker complimenten. Want er zijn ook landen die dat niet doen. Of misschien niet kunnen. Wat is waar?

Wij weten het op dit moment niet. Bijna mijn heel leven lang ben ik aan Hartpatiënten Nederland verbonden. Met hart en ziel. In de loop der jaren heb ik vooral geleerd om mij geen zand in de ogen te laten strooien. En op die manier werken wij vanuit de mooiste patiëntenvereniging van Nederland.

Ik wil met alle plezier alle deskundigen in Nederland geloven. We kunnen de radio of tv niet aanzetten en we horen de lofzang over de komst van de vaccins. Maar is dit wel terecht? Is dit de waarheid? Uit onderzoek blijkt dat veel hartpatiënten zich ernstig zorgen maken. Niet alleen om corona. Maar ook om het vaccin. Is het immers bewezen betrouwbaar? Is het bewezen effectief? Hoe werkt het uit op kransslagaderafwijkingen? Op ritmestoornissen? Op hartfalen? Wat doet het vaccin samen met medicijnen die ik slik? Allemaal relevante vragen waar geen antwoord op te geven is. Het is immers niet onderzocht. Dat kan ook niet. Daarvoor hebben we zogezegd de tijd niet. Er is druk op de ketel. De wereld staat zo ongeveer in brand. De twijfel bij velen en alle vragen zijn volstrekt gerechtvaardigd.

Wij hebben geleerd dat zodra ‘farma’ zegt dat iets veilig is, wij meer dan voldoende redenen hebben om te gaan nadenken. Wij leggen ons oor te luister en wikken en wegen. We volgen patiënten en hun verhalen. Bij de coronavaccins komt bovendien nog eens het extra feit dat farma financieel niet aansprakelijk is voor eventuele onvoorziene gevolgen terwijl deze sector bol staat van miljoenen schadeclaims over misleiding.

Bedenk daarbij dat artsen wereldwijd wijzen op de gevaren van deze snel ontwikkelde, nieuwe technologie vaccins, en u begrijpt dat het voor ons heel moeilijk is om een mening te vormen over de veiligheid van de vaccins. Uiteraard stellen wij alles in het werk om u zo goed mogelijk te informeren, zodat u een eigen weloverwogen keuze kunt maken. Wordt vervolgd.

Cholesterol: is lager beter?

Hoe sterk is het bewijs dat cholesterol een risicofactor is voor hart- en vaatziekten en zorgt voor hogere sterftekansen? Met een nieuw boek geeft onderzoeksjournalist Daan de Wit een slepende discussie een nieuwe impuls.

”De cholesterolmythe”, luidt de veelzeggende titel van De Wits boek. Daarin betoogt hij dat honderden goed uitgevoerde wetenschappelijke onderzoeken concluderen dat het niet zinvol is het cholesterol te verlagen om zo het risico op hart- en vaatziekten te voorkomen. Toch slikken massa’s mensen met dat doel statines; alleen in Nederland en België ruim 3,5 miljoen. Over het nut ervan bestaan steeds meer twijfels. Zeker omdat de eventuele voordelen, het verlagen van het cholesterol, niet opwegen tegen de nadelen ervan. Daarbij gaat het vooral om bijwerkingen, zoals spierpijn.

Lees het interview van het Reformatorisch Dagblad en Daan de Wit hier volledig.

Noodkreet: onvoldoende capaciteit hartchirurgische zorg

Het is in Nederland op dit moment niet meer mogelijk om de hartchirurgische zorg te leveren waarvan we in ons land vinden dat die noodzakelijk is. Het grootste probleem ondervindt op dit moment de urgente planbare hartchirurgische zorg. Bij uitblijven van maatregelen om meer ruimte te creëren voor hartchirurgische zorg zal dit consequenties hebben voor patiënten. Dit betekent een toename van sterfte door niet of te laat verrichten van operaties en verlies van levensverwachting en kwaliteit van leven.

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT) maakt zich grote zorgen over dit tekort aan capaciteit voor hartchirurgische zorg tijdens de huidige COVID-pandemie en pleit voor een betere spreiding van IC-bedden. Zij uitten hun zorgen in een brief aan o.a. Tamara Ark, de minister voor Medische Zorg en Sport. Ook wij ondersteunen deze noodkreet, en vragen de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen voor hartoperaties.

Het is de bedoeling dat de niet-urgente planbare zorg, dus de zorg die binnen 6 weken geleverd zou moeten worden, in Nederland grotendeels doorgang vindt. Maar dit geldt momenteel niet voor de hartchirurgie. Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie Jerry Braun: ‘Het zou helpen als de IC-zorg voor COVID-19 patiënten landelijk beter gespreid wordt, zodat IC-bedden voor postoperatieve opvang van hartchirurgische patiënten worden gecreëerd in die ziekenhuizen.’

Andere verdeelsleutel spreiding IC-patiënten
Naar aanleiding van het tekort aan IC-capaciteit heeft op vrijdag een overleg plaatsgevonden tussen het bestuur van de NVT en alle afdelingshoofden van CTC centra. De vereniging heeft bovenstaande knelpunten, maar ook de oplossingsrichting, inmiddels doorgegeven aan de Minister voor Medische Zorg en Sport, aan de IGJ en aan het LCPS en hoopt op een spoedige reactie. Jerry Braun: ‘De landelijke spreiding van de Covid-gerelateerde IC-zorg houdt geen rekening met de specifieke zorgtaken van ziekenhuizen. Er zijn in Nederland 16 centra waar hartchirurgie wordt verricht. Om de zorg zoals boven beschreven weer mogelijk te maken zou bij de spreiding van Covid-gerelateerde IC-zorg voor deze 16 centra een andere verdeelsleutel gehanteerd moeten worden. Daar komt bij dat in deze centra vaak nog andere tertiaire zorg geleverd wordt, zoals complexe traumatologie en transplantaties, waarvoor ook een extra IC-behoefte is.’

De cijfers zijn alarmerend
Op dit moment worden in alle 16 centra vrijwel alleen patiënten geopereerd voor acute en hoogurgente zorg die binnen respectievelijk 24 uur en 1 week geleverd moet worden. Zelfs bij patiënten die binnen een week een operatie nodig hebben worden op meerdere plaatsen in Nederland ingrepen herhaaldelijk uitgesteld door het gebrek aan IC-capaciteit. Het grootste probleem speelt zich echter af in de categorie voor noodzakelijke of urgente niet-kritieke zorg. Deze operaties worden nu vrijwel niet verricht, waardoor de gestelde termijn van 4 tot 6 weken niet gehaald wordt. Op jaarbasis zijn in Nederland nu (week 50) bijna 1900 hartoperaties minder verricht in vergelijking met het jaar 2019. Dat betekent 12% minder op het totaal aantal hartoperaties bij volwassenen. Dat lijkt in eerste instantie wellicht niet eens zo veel. Waar het echter om gaat is dat we deze 1900 patiënten nooit meer zullen opereren, ook niet als in de toekomst Covid een beheersbaar probleem zal zijn. Daarvoor is namelijk in ons land geen capaciteit. De NVT adviseert haar leden om voor dit probleem lokaal aandacht te blijven vragen bij de Raad van Bestuur van de ziekenhuizen.

 

Visie Hartpatiënten Nederland 

Hartpatiënten Nederland ondersteunt deze noodkreet van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT), en houdt de wachttijden nauwlettend in de gaten. Ook vraagt HPNL de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen in hartchirurgische centra, voor hartoperaties.

St. Antonius opent eerste Pacemaker Controlestraat in Nederland

Hoe het St. Antonius Hartcentrum de zorg toegankelijk houdt in tijden van corona.

Op maandag 16 november is bij het St. Antonius Ziekenhuis, locatie Nieuwegein, de eerste Pacemaker Controlestraat in Nederland geopend. Patiënten kunnen op afspraak bij het ziekenhuis vanuit de auto hun pacemaker laten uitlezen. “In tijden van corona is deze vorm van zorg een uitkomst. In de eerste plaats voor de patiënt, voor wie de zorg op een veilige en snelle manier door kan gaan. En ook voor het ziekenhuis, omdat minder mensen het gebouw binnengaan,” zegt Prof. dr. Lucas Boersma, cardioloog van het St. Antonius Hartcentrum die vandaag de controlestraat officieel opende.

Drive through

De controlestraat bevindt zich naast het ziekenhuis. Patiënten die hiervoor in aanmerking komen, zijn per brief benaderd voor een afspraak met informatie en instructies. Zij komen met de auto en rijden door de controlestraat. Daar worden ze verwelkomd door een medewerker die de pacemaker (via het autoraam) uitleest. De gegevens worden verzonden naar de cardiomeettechnicus in het ziekenhuis, die het beoordeelt en de uitslag binnen 15 minuten doorgeeft. Bij geen bijzonderheden kan de patiënt direct doorrijden naar huis. Als nader onderzoek nodig blijkt, kan de patiënt alsnog terecht op de poli in het ziekenhuis.

Hartzorg toegankelijk houden

De pacemaker controlestraat is een initiatief van het St. Antonius Hartcentrum in samenwerking met medisch technologiebedrijf Medtronic (leverancier van de pacemakers). Cardioloog Lucas Boersma is trots dat het St. Antonius het eerste ziekenhuis in Nederland is dat de zorg voor devicepatiënten op deze manier organiseert: “Tijdens de eerste coronagolf kwam de reguliere zorg onder grote druk te staan. Voor hartpatiënten kan het uitstellen van zorg grote gevolgen hebben. Deze controlestraat is één van de creatieve oplossingen die we inzetten om de zorg toegankelijk te houden in tijden van corona.” Het ziekenhuis heeft voor de komende twee weken een kleine driehonderd hartpatiënten uitgenodigd voor een controle in de controlestraat. Bij succes wordt gekeken voor welke andere patiëntgroepen deze manier van uitlezen uitkomst biedt, zoals bijvoorbeeld patiënten die een ICD dragen.

Nieuwe vormen van zorg

De controlestraat is behalve een coronavriendelijke oplossing, ook één van de innovatieve manieren van het St. Antonius om nieuwe vormen van zorg te ontwikkelen. Om te voorkomen dat patiënten onnodig (lang) in het ziekenhuis zijn maakt zorg IN het ziekenhuis steeds vaker plaats voor zorg aan huis of zorg via e-health oplossingen zoals video-afspraken of thuismonitoring. Dit soort innovatieve oplossingen komen door corona in een stroomversnelling en zullen de zorg blijvend veranderen.

Bron: Antonius Ziekenhuis

Belangrijke oorzaak hoge bloeddruk ontdekt

Een internationaal team van wetenschappers heeft een van de oorzaken van primaire hypertensie of hoge bloeddruk ontdekt. Bovendien ontdekte het team, onder leiding van onderzoekers van de Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+, dat deze oorzaak behandeld kan worden met reeds geregistreerde geneesmiddelen die nu voor andere aandoeningen worden gebruikt. Voor hoge bloeddruk was tot nu toe slechts symptoombestrijding mogelijk, omdat het mechanisme dat primaire hypertensie (95 procent van alle gevallen) veroorzaakt, onbekend is. De resultaten zijn bekend gemaakt in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS Biology.

Hypertensie

Hoge bloeddruk verhoogt het risico op een hartinfarct, beroerte of hartfalen. Daarmee is hypertensie een van de belangrijkste oorzaken van sterfte of blijvend letsel in de wereld. Maar in 95 procent van alle gevallen is het moleculaire mechanisme dat hypertensie veroorzaakt niet bekend. Als gevolg hiervan worden patiënten vaak behandeld met medicijnen die de bloedvaten wijder openzetten en zo alleen de symptomen van hoge bloeddruk bestrijden, maar de oorzaak onbehandeld laten. De meeste patiënten blijven daarom kampen met de langetermijngevolgen van hypertensie, zoals hartaanvallen of beroertes. Daarentegen kan de oorzaak van hoge bloeddruk die de Maastrichtse wetenschappers nu hebben gevonden, behandeld worden met bestaande en al geregistreerde geneesmiddelen. “Met steun van de European Society of Hypertension hebben we een geweldig team van klinische onderzoekers samengesteld. Op dit moment wachten we op de definitieve goedkeuring van de financiering om de internationale HYPERNET-studie uit te voeren, waarmee we de doeltreffendheid van onze behandeling willen testen”, aldus prof. dr. Harald Schmidt, hoogleraar Farmacologie aan de Universiteit Maastricht.

Zuurstofradicalen

Wetenschappers vermoedden al langer dat hypertensie het gevolg is van zuurstofradicalen in de wanden van bloedvaten, die de beschermende, maar zeer gevoelige zogenaamde cGMP-signaalroute verstoren. Normaal gesproken helpt deze signaalroute om vernauwing van de slagaders en trombosevorming te voorkomen. Het onderzoeksteam gebruikte big data om het Nox5-eiwit te identificeren als de belangrijkste bron van deze zuurstofradicalen. Bij een groep patiënten met hoge bloeddruk ontdekten de onderzoekers inderdaad hogere niveaus van Nox5. Dit eiwit is specifiek voor mensen en wordt niet aangetroffen bij proefdieren zoals muizen of ratten. Maar toen de wetenschappers muizen genetisch zo manipuleerden dat ze wél het menselijke Nox5-eiwit konden bevatten, ontwikkelden deze dieren bij veroudering ook ernstige hypertensie en een verminderde bloedvatfunctie. Dat gebeurde omdat het eiwit bij de muizen eveneens de cGMP-signalering verstoorde. De interactie van het Nox5-eiwit en de cGMP-signaleringsroute is daarmee dus het eerste oorzakelijke mechanisme van primaire hypertensie dat bij mensen is geïdentificeerd. “Het is fascinerend om te zien hoe de systeemgeneeskunde de oorsprong kan ontrafelen van ziekten die we voorheen alleen konden karakteriseren op basis van symptomen, zoals primaire hypertensie”, zegt prof. dr. Martin Paul, voorzitter van de Universiteit Maastricht en gekend expert op het gebied van hypertensie. “Ik ben ook blij dat deze publicatie een prachtig voorbeeld is van team science, waarin gerenommeerde wetenschappers van over de hele wereld samenkomen onder leiding van professor Schmidt en zijn Maastrichtse onderzoeksgroep.”

Bron: Universiteit Maastricht

Inspectie roept vervuilde metformine terug

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft een aantal partijen metformine van de markt gehaald. De medicijnen bevatten volgens de inspectie te grote hoeveelheden van de schadelijke stof NDMA. De inspectie zegt dat alleen deze partijen van het diabetesmedicijn verontreinigd zijn. Buiten deze partijen voldoet metformine wel aan de normen.

Volgens de inspectie is er overigens geen risico voor patiënten die de verontreinigde metformine hebben gebruikt. Metformine werd de afgelopen drie maanden onderworpen aan een groot Europees onderzoek, waarbij alle fabrikanten hun medicijnen lieten testen op de aanwezigheid van NDMA. Zo’n test is sinds 1 november verplicht. Enkele partijen van drie merken bevatten te veel van deze stof. Het gaat om de merken Centrafarm, Consilient Health en TEVA.

Deze partijen worden teruggeroepen. Apothekers weten welke partijen worden teruggeroepen. Patiënten kunnen hun medicijn daar omruilen voor een gelijkwaardig geneesmiddel.

De gratis pneumokokkenprik; baat het niet dan schaadt het niet

Baat het niet dan schaadt het niet. Dat is het antwoord dat we geven aan de vele mensen die ons bellen over de gratis pneumokokkenprik. Iedereen die geboren is tussen 1-1-1941 en 31-12-1947 heeft hiervoor een uitnodiging van de huisarts gekregen.

We vroegen huisarts Hans van Der Linde om zijn visie en advies. Van der Linde laat ons weten dat er best twijfels zijn over nut en noodzaak van pneumokokkenvaccinatie, maar dat vanwege het stimuleren van het immuunsysteem het vaccin mogelijk wel iets helpt om een Corona-infectie ongeschonden door te komen.

Inentingen activeren het immuunsysteem en leiden tot minder kans op fatale afloop van een Covid-19 infectie als het immuunsysteem in de tweede fase van de ziekte op hol slaat. Dat geldt dus ook voor influenzavaccinaties, aldus Van der Linde.

Zoenen
En hij voegt hieraan toe: “We krijgen dit jaar net als in Australië en Nieuw Zeeland vrijwel geen griep, omdat voor de transmissie van het influenza-virus meer nodig is dan mensen die afstand houden. Daarvoor heb je Franse toestanden nodig, waar je ‘s-morgens je 20 vrouwelijke collega’s zoent en ‘s-avonds weer.”

“Niemand hoeft zich daarom dit jaar te laten vaccineren tegen influenza, maar het zal tot op zekere mate de mensen beschermen die ernstige Covid-19 krijgen. Dat is getalsmatig ook nog geen reden om je te laten vaccineren want het gaat om geringe bescherming voor een te verwaarlozen aantal doden als je niet tot een risicogroep behoort. “

Cholesterol is geen boeman, maar een helende stof

De huidige visie op hart- en vaatziekten klopt niet en moet worden herzien. Dat blijkt uit onafhankelijk journalistiek onderzoek dat Daan de Wit presenteert in zijn boek De cholesterolmythe.

Het boek is gebaseerd op gesprekken met artsen en wetenschappers, het spitten in talloze onderzoeken naar cholesterol en zelfs onderzoek naar onderzoek. De cholesterolmythe presenteert een radicaal andere visie op het ontstaan, voorkomen en zelfs deels omkeren van hart- en vaatziekten.

De lichaamseigen stof cholesterol is niet de boeman waarvoor die nu vaak wordt uitgemaakt, maar heeft juist een positieve, helende invloed, argumenteert het boek. Wat de vraag oproept wat er dan precies aan de hand met de 2,1 miljoen gebruikers van cholesterolverlagende medicijnen. Het antwoord op die vraag en wat zij kunnen doen om hun ziektebeeld positief te beïnvloeden, maakt De Wit (50) op heldere wijze duidelijk in De cholesterolmythe.

Meerdere deskundigen waarschuwen in het boek tegen cholesterolverlagende medicijnen, omdat deze het probleem dat ze moeten verhelpen onvoldoende aanpakken: jaarlijks sterven er wereldwijd bijna 18 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten – dat is meer mensen dan er in Nederland wonen. Sterker, stellen de geciteerde experts, vaak hebben statines een negatieve invloed op de gezondheid, in plaats van die te bevorderen. Het zijn controversiële visies waarvoor in het boek even interessante als relevante argumenten worden aangedragen.

Soms zijn de standpunten van de deskundigen die worden aangehaald tegenovergesteld aan wat we gewend zijn te horen. Bijvoorbeeld: hoe hoger je cholesterol, hoe groter je overlevingskansen. Of: wil je als oudere langer leven, zorg dan dat je cholesterol niet te laag is. De cholesterolmythe bevat opvallend veel bronnen en is gedegen onderbouwd.

Het boek is opgedeeld in drie delen:

  1. Opkomst en ondergang van de cholesterolmythe
  2. Moedwillige misleiding
  3. Wat je zelf kunt doen voor de gezondheid van je hart en vaten

Het boek toont aan dat de focus op cholesterol en cholesterolverlaging niet de juiste is. De aandacht zou volgens de geciteerde deskundigen moeten gaan naar het voorkomen van beschadigingen in de slagaders. Er zijn verschillende natuurlijke manieren om dit te doen, laat De Wit zien in het derde deel van het boek.

Moedwillige misleiding
Ondanks de beschikbare kennis over cholesterol en hart- en vaatziekten schrijven veel artsen regelmatig statines voor. Dit komt volgens De Wit omdat zij niet altijd goed op de hoogte zijn van de feiten. Die laten zien dat de huidige cholesteroltheorie gebaseerd is op gebrekkige en achterhaalde wetenschap. Waar nog bij komt dat onderzoek naar onderzoek, gepresenteerd in het boek, aantoont dat er sprake is van een cholesterolmythe die deels zelfs steunt op moedwillige misleiding.

De Wit spreekt van moedwillige misleiding waar het gaat om het erdoor jassen van statines. De cijfers waarmee geschermd wordt om statines door je strot te duwen, blijken voor een belangrijk deel gemanipuleerd.

Wat erger is, de industrie en veel artsen doen er nog een schepje bovenop. “The lower, the better” heet het tegenwoordig, waarmee bedoeld wordt dat het cholesterolniveau nóg lager moet. Daarvoor zijn peperdure en sterke cholesterolverlagers nodig (kassa dus voor de industrie). Die zijn in de meeste gevallen zinloos, schadelijk en duur, blijkt uit het boek. Statines dragen in sommige gevallen zelfs bij aan het ontwikkelen van diabetes, zodat je dubbel in de aap gelogeerd bent.

Het grootste medische schandaal
Opvallend is het citaat in het boek van een wetenschapper die onderzoek doet naar familiaire hypercholesterolomie: “Het gros van deze mensen met torenhoge cholesterolwaarden wordt hoogbejaard met schone bloedvaten. Dat bewijst dat een hoog cholesterolgehalte niet de gevaarlijke factor is, zoals producenten van cholesterolverlagers er al tientallen jaren inhameren.” Dat pushen van statines is “het grootste medische schandaal” in onze moderne geschiedenis, vindt deze wetenschapper. De cholesteroltheorie is een cholesterolmythe, gebaseerd op drijfzand, toont het boek aan. Een mythe waaraan de industrie vele miljarden verdient.

Het boek bevat een verhelderende vergelijking. De Wit: “Als er ergens brand is, staat de brandweer erbij. Als we de redenering van de industrie volgen zou je denken dat de brandweer de brand heeft veroorzaakt. Onwaar natuurlijk, de brandweer bestrijdt de vlammen. Precies zo is dat met cholesterol.”

Tegelijk is een overschot aan cholesterol niet de bedoeling. Hoe dit te voorkomen of te verhelpen wordt besproken in het boek aan de hand van praktische voorbeelden. Daaruit blijkt dat het mogelijk is om zonder medicatie en op basis van natuurlijke middelen concrete stappen te kunnen zetten ter preventie. En iemand die al ziek is kan het proces remmen en soms zelfs omkeren.

In het boek aangehaalde onderzoekers pleiten onder meer voor het slikken van vitamine C tegen aderverkalking, evenals vitamine K2 en de lichaamseigen stof Q10. Tekorten aan deze stoffen dragen namelijk vaak bij aan het verzwakken van de vaatwanden van de slagaders. Het derde deel van het boek is volledig gewijd aan de onderwerpen preventie en herstel.

Je kunt het boek bestellen via de betere boekhandel of bij bol.com, waar ook de inleiding van het boek te lezen is. Voor de prijs (€ 23,50) hoef je het niet te laten!

Daan de Wit (1969) is redacteur voor televisie, documentaire en tijdschrift en schreef vier onderzoeksjournalistieke boeken, waaronder Weet wat je eet, Dossier Mexicaanse griep en De cholesterolmythe. Epidemioloog Dick Bijl schreef de tekst op de omslag.

24 uur per dag bereikbaar.

Virtuele assistent “Yara”

Samen met SmartMediBots ontwikkelt Hartpatiënten Nederland momenteel een virtuele assistent. Deze ‘nieuwe medewerker’ helpt hartpatiënten wegwijs te worden in de wereld van de cardiologie. Graag stellen wij u voor aan Yara. Virtuele assistent “Yara” 24 UUR PER DAG BEREIKBAAR

Jan Verstegen van Eerstestap, het bedrijf achter SmartMediBots en betrokken bij de bouw van de virtuele assistent, vertelt: “We zitten nu in fase één en gaan de uitdaging aan om in de loop der jaren hartpatiënten steeds beter en van meer informatie en advies te voorzien. We willen er voor zorgen dat Yara patiënten kan helpen antwoord te vinden op prangende vragen, en daardoor van toegevoegde waarde is.

Steeds slimmer

De virtuele assistent is straks de hele dag beschikbaar via de website van Hartpatiënten Nederland. ‘Gaandeweg wordt Yara steeds slimmer. De virtuele assistent leert doorlopend bij, en kan op steeds meer vragen een antwoord geven. Mocht Yara een vraag namelijk niet kunnen beantwoorden, wordt deze doorgespeeld naar collega’s. Later wordt de virtuele assistent dan weer geüpdatet met die informatie.”

Videobellen

De virtuele assistent is beschikbaar op zowel het openbare gedeelte van de website als in het gedeelte dat alleen beschikbaar is voor donateurs. Voor donateurs is de virtuele assistent uitgebreider. Zo is
het onder andere voor donateurs mogelijk een medisch consult in te plannen via Yara. Dit medisch videoconsult wordt uitgevoerd in een digitale spreekkamer met een medewerker van Hartpatiënten
Nederland. Eigenlijk krijgen donateurs dus nog een extra cadeautje.”

Fijne collega

Onze ambitie was om de eerste versie van Yara begin oktober beschikbaar te hebben. “Er werd hard gewerkt aan het verzamelen van alle informatie én het creëren van een leuke en fijne medewerker en collega. We streven ernaar om onze donateurs zo snel mogelijk op deze manier te kunnen helpen.”

Tekst: Laura van Horik